Szpital Uniwersytecki w Krakowie został nominowany w kategorii: Dr. Kwang Tae Kim Grand Hospital Award, nagrody przyznawanej przez International Hospital Federation.

Adaptacja nowej siedziby Szpitala Uniwersyteckiego na potrzeby Szpitala Specjalistycznego COVID-19 podczas pandemii COVID-19

opis:

W marcu 2020 roku, podczas pandemii, Szpital Uniwersytecki został przemianowany na Szpital Specjalistyczny COVID-19. Stało się to miesiąc po zakończeniu procesu przenoszenia szpitala do nowej siedziby. W nowej siedzibie zaplanowano osobny budynek na oddział chorób zakaźnych dla 32 pacjentów. Tymczasem szpital musiał zostać przystosowany do leczenia pacjentów zakaźnych; trzeba było zapewnić co najmniej 400 miejsc. Jednocześnie należało zapewnić ciągłość leczenia innym pacjentom. Szpital Uniwersytecki jest jedynym w Małopolsce Centrum Urazowym, a także niezwykle ważnym dla środowiska ośrodkiem leczenia udarów, kardiologii interwencyjnej, urologii onkologicznej i medycyny akademickiej. Jej całkowite zamknięcie pozbawiłoby tysiące pacjentów z regionu i całej Polski specjalistycznego leczenia. Jednak utrzymanie obu profili szpitalnych, specjalistycznego COVID-19 i „zwykłego”, było ogromnym wyzwaniem logistycznym, prawnym i organizacyjnym. Po negocjacjach znaleziono rozwiązania zapewniające najwyższy poziom bezpieczeństwa zarówno pacjentom, jak i pracownikom. Szpital został podzielony na strefę „czystą” i „brudną”, co wiązało się z dodatkowymi pracami budowlanymi (np. śluzy na oddziałach COVID-19). W późniejszym etapie pandemii szpital utworzył i zarządzał także „szpitalem tymczasowym” w budynku Centrum Urazowego. Oprócz standardowych środków, bez wahania wykorzystano wszystkie dostępne środki, aby zapewnić personelowi wystarczającą ilość ŚOI, co było niezwykle trudnym zadaniem, szczególnie na początku pandemii. W tym celu szpital rozpoczął kampanię uświadamiającą społeczeństwo, dzięki której zebrano znaczne środki finansowe i darowizny rzeczowe. W okresach szczytowej zachorowalności w obu miejscach hospitalizowano ponad 400 pacjentów z COVID-19, a od 300 do 450 pacjentów codziennie badano, udzielano porad i pobierano wymazy. W tym samym okresie w laboratorium mikrobiologicznym codziennie wykonywano prawie 800 testów na COVID-19.

Działania realizowana w ramach przystosowania:

• Podział szpitala na strefy „brudne” i „czyste” na oddziałach COVID-19. W szczególności wyznaczenie ciągów komunikacyjnych dla pacjentów z COVID-19 (oddzielne windy, korytarze, klatki schodowe), budowa śluz od podstaw, rozszerzenie zaleceń dotyczących postępowania z odpadami zakaźnymi, opracowanie procedur bezpieczeństwa dla personelu i pacjentów, przygotowanie szkolenia z prawidłowego stosowania ŚOI . Placówka była gotowa do zabezpieczenia i leczenia do 500 pacjentów, w tym 60 z użyciem respiratorów. Reorganizacja systemu pracy, dokumentacji pacjentów oraz przystosowanie placówki do nowych wyzwań (oddziały, śluzy, strefy czyste i brudne) odbyła się bez zamykania lub znacznego ograniczania działalności jednostki, nawet na jeden dzień.
• Wyposażenie szpitala w specjalistyczny sprzęt, w tym wentylatory, urządzenia do nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej Optiflow, tomografy komputerowe i rezonanse magnetyczne, tunele dezynfekcyjne, mobilne centrum szczepień oraz specjalistyczny pojazd medyczny.
• Opracowanie procedur postępowania z pacjentami z COVID-19 oraz procedur bezpieczeństwa; wypracowane i zarejestrowane metody szkoleń stały się później wzorami dla innych obiektów w Polsce.
• Tworzenie specjalistycznych laboratoryjnych próbek do badań na COVID-19. Średni czas oczekiwania na wynik wyniósł w Polsce ponad dwa dni (minimum 24 godziny); Szpital Uniwersytecki został wyposażony, po raz pierwszy w Polsce, przez firmę Roche w urządzenie diagnostyczne do badania do 1200 próbek dziennie. Laboratorium nie tylko wsparło działalność szpitala, ale także znacząco wsparło cały system diagnostyczny w Polsce.
• Rozpoczęcie publicznej kampanii w celu uzyskania wystarczających ŚOI; w tamtych czasach nie można było kupić ŚOI w normalnym toku działalności ze względu na znaczne braki i niedotrzymanie umów przez dotychczasowych dostawców.
• Opracowanie zasad i nadzór nad zakupami dla szpitali COVID-19 w województwie małopolskim w ramach Małopolskiej Tarczy Antykryzysowej (program pomocowy współfinansowany przez UE).
• Uruchomienie i nadzór tymczasowego szpitala w Centrum Urazowym i przystosowanie go do szpitala COVID-19. Szpital ten może jednocześnie przyjąć 167 pacjentów, w tym 30 na łóżkach respiratora.
• Utworzenie największego w Regionie centrum szczepień przeciwko COVID-19, zdolnego do zaszczepienia ponad 1000 osób dziennie. Dzięki staraniom personelu udało się również uzyskać wystarczającą ilość szczepionek z Agencji Rezerw Materiałowych.

Od początku pandemii prezes Marcin Jędrychowski i jego pracownicy podejmowali szereg działań mających na celu odpowiednie przygotowanie podmiotu do zadań, w tym w szczególności ochronę personelu medycznego przed zakażeniem. Przy aktywnym poszukiwaniu sponsorów, akcjach charytatywnych, a przede wszystkim sprawnym i racjonalnym zarządzaniu nie zabrakło środków ochrony indywidualnej dla personelu medycznego czy pomocniczego Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. W efekcie Szpital może pochwalić się bardzo małą liczbą zakażeń szpitalnych, które nigdy nie zagrażały funkcjonowaniu placówki. Dzięki staraniom Prezesa i jego pracowników Szpital jako pierwszy w Polsce został wyposażony w aparaturę diagnostyczną firmy ROCHE, umożliwiającą wykonanie badań PCR na masową skalę (do 1200 próbek dziennie). Pozwoliło to na przetestowanie dużej liczby pacjentów i personelu. Dzięki aktywnej współpracy z władzami Miasta Krakowa i Województwa Małopolskiego udało się zrealizować pewne korzyści dla personelu Szpitala. Należą do nich bezpłatny transport do i z pracy, stworzenie dodatkowych połączeń komunikacji miejskiej wyłącznie dla personelu Szpitala, zakwaterowanie w hotelach w Krakowie oraz opracowany przez Prezesa system dotowania wynagrodzeń osób bezpośrednio zaangażowanych w pomoc pacjentom z COVID-19, co zostało uregulowane w znacznie później.

Umiejętności organizacyjne prezesa pozwoliły także podległemu mu zespołowi z sukcesem przeprowadzić kilka przetargów na wyposażenie szpitali z całego województwa małopolskiego w ŚOI i tunele dezynfekcyjne. Warto również zauważyć, że szpital odważnie formułował wnioski i postulaty w kwestiach dotyczących rozwiązań wartych zastosowania w walce z pandemią. Często spotykały się one z bardzo pozytywnym odbiorem środowiska medycznego, a ich najlepszą rekomendacją są wymierne efekty, które można zaobserwować w samym Szpitalu Uniwersyteckim.

W czasie pandemii COVID-19 Szpital Uniwersytecki stał się liderem opinii dla innych placówek medycznych. Wiele z zastosowanych rozwiązań zostało wdrożonych w innych obiektach lub znalazło odzwierciedlenie w przepisach prawnych. Jeśli chodzi o zarządzanie personelem, najbardziej godna uwagi jest regulacja szpitalna wprowadzona przez dyrektora generalnego, aby wypłacać 100% zasiłku chorobowego pracownikom, którzy zachorowali na COVID-19. Umożliwiono także dopłatę do ubezpieczenia w przypadku zarażenia w pracy jeszcze przed wprowadzeniem w tym zakresie przepisów państwowych. Dodatkowym ułatwieniem było zapewnienie zakwaterowania pracownikom, którzy na początku pandemii bali się wrócić do domu w przypadku zarażenia swoich bliskich. Z podobnych powodów zorganizowano dla nich osobny dowóz do pracy. W trosce o bezpieczeństwo pracowników zapewniono wszystkim stały dostęp do środków ochrony indywidualnej, a także przeszkolono w ich obsłudze. Obejmowało to opracowanie procedury zdejmowania odzieży ochronnej, co było bardzo ważne, ponieważ badania wykazały, że jest to najczęstsza przyczyna zakażeń szpitalnych. Przy wyjściu ze wszystkich stref brudnych ustawiono prysznice i stacje dezynfekcji. W późniejszym okresie szpital zapewnił pracownikom nieograniczony dostęp do testów na COVID-19, w tym testów 20-minutowych, gdy tylko staną się dostępne. Opracowano system pracy w strefach COVID-19. Zmiany w strefach odbywały się co trzy godziny, po których następowała dwu- lub trzygodzinna przerwa (w zależności od wydziału). Wszystkie oddziały dla pacjentów były monitorowane. W zakresie bezpieczeństwa pacjentów zainstalowano systemy dezynfekcji rąk i automatyczne bramki temperaturowe. Zainstalowano również tunele odkażające dla personelu karetek. Dla pacjentów oddziałów zapewniono bezpłatne testy na COVID-19 (zarówno wymazy, jak i PCR). W korytarzach szpitalnych zainstalowano systemy odkażania, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa. Po wprowadzeniu szczepionek rozpoczęto szczepienia na oddziałach za zgodą pacjentów. Metody leczenia COVID-19 były stale obserwowane i rozwijane. Szpital jako jeden z pierwszych w Polsce zakupił i wprowadził hełmy tlenowe (metoda stosowana w Lombardii). Aby jak najdłużej chronić pacjentów przed koniecznością podłączenia do respiratora, z powodzeniem zastosowano mechaniczną, nieinwazyjną wentylację Optiflow. Doświadczenia Szpitala Uniwersyteckiego w tym zakresie zaowocowały decyzją Ministerstwa Zdrowia o zakupie tych urządzeń dla innych podmiotów. Koordynacją tej akcji był Szpital Uniwersytecki. Byliśmy także inicjatorami i konsultantami w procesie tworzenia mobilnych usług szczepień (zostały wdrożone).

Funkcjonowanie Szpitala Uniwersyteckiego podczas pandemii COVID-19 zostało szeroko docenione zarówno przez interesariuszy, jak i szerszą społeczność. Szpital został uznany za lidera opinii i wiodący ośrodek w walce z COVID-19. Przede wszystkim znajduje to odzwierciedlenie w zastosowaniu rozwiązań proponowanych przez Szpital w innych placówkach COVID-19. Ponadto Szpital Uniwersytecki został koordynatorem zakupów sprzętu medycznego dla wszystkich placówek w Regionie w ramach programów unijnych. Z kolei bieżące kontakty i dialog z Ministerstwem Zdrowia pozwolił na podejmowanie wielu wspólnych decyzji i osiągnięcie konsensusu w sprawie niezwykle trudnych decyzji w czasie największego zagrożenia pandemią. Za swoją działalność szpital otrzymał wiele nagród, wśród których najważniejsze to Małopolska Nagroda im. Jana Pawła II Veritatis Splendor oraz Sukces Roku – Liderzy Medycyny w kategorii Innowacyjny Szpital oraz Menedżer Roku Kategoria 2020 (dla Prezesa Marcina Jędrychowskiego). Prezes Marcin Jędrychowski znalazł się również na Liście 100 Najbardziej Wpływowych Osób Polskiej Medycyny i otrzymał wyróżnienie Człowiek Roku 2020 od Gazety Krakowskiej. Dodatkowo wybrani pracownicy szpitala zostali odznaczeni przez Prezydenta RP Złotymi, Srebrnymi i Brązowymi Krzyżami Zasługi za zasługi w zwalczaniu zagrożeń biologicznych oraz za działalność naukowo-badawczą, a także medalami „30 Lat Odrodzenia” Samorząd Krakowa”.