Polska Federacja Szpitali wystosowała list do Ministerstwa Zdrowia w związku z rosnącymi wyzwaniami w obszarze odbioru oraz utylizacji termicznej odpadów medycznych.

Polska Federacja Szpitali pragnie zwrócić uwagę na sytuację, z jaką borykają się podmioty lecznicze w zakresie usługi odbioru oraz utylizacji termicznej odpadów medycznych. Dokonując przeglądu ceny usługi odbioru oraz utylizacji odpadów medycznych w szpitalach na terenie całego kraju – na podstawie sondażu przeprowadzonego wśród szpitali zrzeszonych w PFSz dostrzec można bardzo duże rozbieżności. Stawki kształtują się od 5 zł do 10 zł za kilogram. Niższe stawki są efektem konkurencji jaka występuje w części województw, co związane jest bądź z brakiem na terenie danego województwa spalarni odpadów, lub też występowaniem więcej niż jednej spalarni na terenie danego województwa. Dochodzi więc do ogromnych dysproporcji, niespotykanych dotąd w zakresie cen towarów lub usług dedykowanych dla podmiotów leczniczych.

Dla przykładu, w przypadku województwa mazowieckiego aktualną stawką jest przeszło 10 zł/kg. Z uwagi na obecność jednej spalarni na terenie tego województwa i obowiązujących uregulowań prawnych związanych z zakazem unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych poza obszarem województwa, na którym zostały wytworzone co wynika z zasady bliskości odbioru odpadów określonej w art.. 20 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2021 o odpadach (tj. dz. U. z 2021., poz. 779 z póź. zm). dochodzi do sytuacji uprzywilejowania jednego podmiotu. Jego pozycja monopolistyczna powoduje narzucanie stawek odbiegających od stawek w innych województwach. Podmioty lecznicze na terenie województwa mazowieckiego ponoszą zawyżone koszty odbioru odpadów medycznych co przekłada się na ich finanse.

O skali tego zjawiska może świadczyć przykład z innego, niż mazowieckie województwa, a mianowicie z województwa łódzkiego. PFSz zwraca uwagę na postępowanie w zakresie usługi odbioru i unieszkodliwiania odpadów medycznych przeprowadzone w ramach grupy zakupowej dla 12 podmiotów, których podmiotem tworzącym jest samorząd województwa łódzkiego. Okres wykonania umowy to 24 miesiące. Złożono 3 oferty. Z uwagi na obowiązujące przepisy wygrał podmiot, który zaoferował najwyższą cenę. Zamawiający wybrał ofertę z uwzględnieniem tzw. zasady bliskości. Wynika to z faktu, iż na terenie województwa łódzkiego, które jest obszarem wytworzenia odpadów istnieje instalacja do unieszkodliwiania odpadów, a dysponujący nią podmiot złożył ofertę w przetargu i potwierdził posiadanie wolnych mocy przerobowych. Należy więc uznać, że nie wystąpiły przesłanki stanowiące wyjątek od wyrażonego a art. 20 ust. 3 ustawy o odpadach zakazu przewozu odpadów medycznych poza województwo ich wytworzenia. Różnica pomiędzy ofertą, która wygrała (25.156.704,50 zł), a najniższą ofertą jaka zastała złożona (19.672.789,50 zł) wynosi 5.483.915,00 zł, co daje rocznie kwotę 2.741.957,50 zł. Pojawia się więc pytanie jakie oszczędności mogłyby mieć wszystkie szpitale na terenie województwa mazowieckiego, w przypadku zakupu usługi po cenie rynkowej, a nie po cenie, którą na terenie województwa dyktuje uprzywilejowany podmiot. Idąc szerszym torem można zapytać, jakie oszczędności w skali kraju mogłyby mieć wszystkie podmioty lecznicze które kupują usługę odbioru i utylizacji odpadów medycznych na terenie województw, gdzie występuje tylko jedna spalarnia odpadów medycznych.

Mając na uwadze powyższe PFSz zwraca się do Ministerstwa Zdrowia z prośbą o podjęcie inicjatywy mającej na celu zmiany w regulacjach. W szczególności prosimy o wsparcie w obszarze decyzji środowiskowych możliwości implementacji rozwiązań dla programu regionalnego województwa na „instalacje termicznego przekształcania odpadów niebezpiecznych medycznych i weterynaryjnych”, których implementacja mogłaby znacząco zmniejszyć koszty i podnieść konkurencyjność. Liczymy, że w tym zakresie bezpośredni kontakt z urzędami marszałkowskimi i dialog pozwolą w optymalny sposób wykorzystać możliwość wykorzystania tych celowych środków zarezerwowanych w toku negocjacji z Komisją Europejską.

Polska Federacja szpitali zachęca dyrektorów szpitali członkowskich do kontaktu z Michałem Dybowskim, dyrektorem do spraw zrównoważonego rozwoju PFSz (CSO PFSz), który chętnie udzieli wskazówek na temat optymalizacji kosztów utylizacji odpadów medycznych oraz możliwości pozyskiwania środków finansowych przez szpitale.

e-mail: michal.dybowski@pfsz.org