COVID-19 ujawnił słabości systemu nie tylko w Polsce

Z perspektywy Biura Green Hospitals Polskiej Federacji Szpitali, raport Najwyższej Izby Kontroli (NIK) na temat zarządzania odpadami medycznymi w Polsce w czasie pandemii COVID-19 jest dokumentem kluczowym. Podkreśla on wyzwania związane z wzmocnieniem odporności systemowej w zakresie zarządzania odpadami w całej Unii Europejskiej. Pandemia COVID-19 uwydatniła słabości w systemach opieki zdrowotnej na całym kontynencie, a raport NIK jasno wskazuje, że Polska również zmaga się z tymi problemami.

Raport NIK ujawnia, że w badanym okresie ceny za usługi odbioru i utylizacji odpadów medycznych wzrosły znacząco – od około 7% do niemal 67%. Koszty związane z odbiorem i unieszkodliwianiem zakaźnych odpadów medycznych, które poniosły skontrolowane szpitale, osiągnęły niemal 38,3 miliona złotych. Szczególnie dotkliwe wzrosty kosztów odnotowano w Wojewódzkim Szpitalu Zakaźnym w Warszawie (wzrost o 640%) oraz w Szpitalu Powiatowym im. dr Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem (wzrost o ponad 578%).

Nasze Biuro zwraca uwagę, że wzrost kosztów związanych z gospodarką odpadami medycznymi jest zjawiskiem powszechnym w wielu placówkach opieki zdrowotnej. Ma to bezpośredni wpływ na efektywność zarządzania finansowego tych instytucji. Kluczowe jest zatem przeprowadzenie dogłębnej analizy przyczyn tego wzrostu, aby zrozumieć, jak szpitale mogą lepiej kontrolować te koszty, jednocześnie zachowując wysokie standardy bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Warto również podkreślić, że wzrost cen paliw oraz konieczność wykorzystania większej liczby specjalistycznych pojazdów do transportu odpadów zakaźnych znacząco wpływa na finansowe obciążenia związane z utylizacją odpadów medycznych.

Dlaczego tak drogo?

Biuro Green Hospitals Polskiej Federacji Szpitali, dokonało szczegółowej analizy czynników, które przyczyniły się do wzrostu kosztów zarządzania odpadami medycznymi. Oto główne ustalenia:

1. Zaostrzenie Regulacji Sanitarnych: W odpowiedzi na pandemię COVID-19, wprowadzono nowe, bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące zarządzania odpadami medycznymi. Te zmiany, choć niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa, spowodowały wzrost kosztów operacyjnych placówek medycznych. Pandemia stała się katalizatorem dla wprowadzenia tych zmian, stawiając przed sektorem opieki zdrowotnej nowe wyzwania zarówno operacyjne, jak i finansowe. Zwiększone zapotrzebowanie na środki ochrony osobistej i wzrost ilości odpadów medycznych wymagały szybkiego dostosowania do nowych standardów sanitarnych.
2. Wzrost Produkcji Odpadów Medycznych: Okres pandemii charakteryzował się znacznym wzrostem ilości odpadów medycznych. Intensywne wykorzystanie jednorazowych środków ochrony osobistej, takich jak maski, rękawiczki czy fartuchy, znacząco przyczyniło się do tego wzrostu. Dodatkowo, wprowadzenie surowszych standardów higienicznych zmusiło placówki do zwiększenia zużycia materiałów jednorazowego użytku, co bezpośrednio wpłynęło na ilość generowanych odpadów.
3. Podwyższone Koszty Transportu i Utylizacji: Dla zapewnienia bezpieczeństwa i minimalizacji ryzyka rozprzestrzeniania się wirusa, konieczne stało się wprowadzenie częstszych i bardziej rygorystycznych procedur utylizacji odpadów. Te zmiany przyczyniły się do wzrostu kosztów związanych z transportem i utylizacją odpadów medycznych.

Podkreślamy, że zrozumienie tych czynników jest kluczowe dla opracowania skutecznych strategii zarządzania odpadami medycznymi, które będą równoważyć potrzeby ochrony zdrowia publicznego z wymogami finansowymi i środowiskowymi.

Błędy w Klasyfikacji i Raportowaniu Odpadów Medycznych według NIK: Wpływ na Procesy Szpitalne

Raport Najwyższej Izby Kontroli (NIK) ujawnia, że niewłaściwa klasyfikacja odpadów medycznych może prowadzić do ich nieprawidłowego przechowywania i utylizacji, co z kolei generuje dodatkowe koszty. Problemy te, jak zauważa Michał P. Dybowski, Chief Sustainability Officer Polskiej Federacji Szpitali, wynikają częściowo z presji czasu i ograniczeń w dostępności zasobów, które wpłynęły na procesy szpitalne w trakcie pandemii.

Szpitale, znajdując się pod ciągłą presją czasu i borykając się z ograniczonymi zasobami, mogły napotkać trudności w pełnym dostosowaniu swoich systemów zarządzania odpadami do szybko zmieniających się przepisów i standardów. Dodatkowo, pandemia COVID-19 stworzyła wyzwania w zakresie szkolenia personelu odnośnie nowych procedur zarządzania odpadami. W niektórych przypadkach, szkolenia te mogły zostać zaniedbane lub przeprowadzone w sposób nieefektywny.

Nagła zmiana procedur i presja sytuacji mogły również prowadzić do nieporozumień i błędów w komunikacji wewnętrznej w szpitalach. Takie nieporozumienia mogły skutkować niewłaściwym postępowaniem z odpadami, co dodatkowo komplikowało procesy zarządzania nimi. Zrozumienie i adresowanie tych problemów jest kluczowe dla poprawy efektywności i bezpieczeństwa procesów szpitalnych związanych z odpadami medycznymi.

Zapisz się na Newsletter biura Green Hospitals Polskiej Federacji Szpitali prowadzony przez Chief Sustainability Officer 

Optymalizacja Zarządzania i Wzmocnienie Nadzoru w Kontekście Wniosków NIK i ESG wg. CSO PFSz

Raport Najwyższej Izby Kontroli (NIK) zwraca uwagę na kluczowe aspekty zarządzania odpadami medycznymi w szpitalach, które wymagają optymalizacji, zwłaszcza w świetle wyzwań pandemii COVID-19. Choć uwagi NIK i zalecenia są istotne, Chief Sustainability Officer Polskiej Federacji Szpitali (PFSz) podkreśla, że nie wszystkie czynniki mogły zostać uwzględnione w pełni po wybuchu pandemii z powodu obiektywnych przeszkód.

NIK zauważył, że mimo znaczących wyzwań związanych z pandemią, szpitale mogłyby lepiej zarządzać procesem implementacji nowych procedur. Raport wskazuje na braki w praktyce szpitalnej, szczególnie w obszarze środowiskowym, społecznym i zarządzania (ESG), które wymagają uwagi.

Raport podkreśla również, że niektóre nieprawidłowości wynikały z czynnika ludzkiego. Pracownicy szpitali, będąc pod presją, mogli nie być w stanie w pełni śledzić lub przestrzegać nowo wprowadzonych procedur. To wskazuje na potrzebę lepszego szkolenia i wsparcia dla personelu w zarządzaniu kryzysowym.

NIK zwraca także uwagę na brak efektywnego nadzoru nad gospodarką odpadami medycznymi. Organizacje odpowiedzialne za nadzór nie były w pełni przygotowane do radzenia sobie z szybkimi zmianami i wyzwaniami pandemii. Wzrost kosztów i błędy w zarządzaniu były częściowo wynikiem braku skoordynowanych działań między różnymi poziomami zarządzania odpadami medycznymi w szpitalach.

W świetle tych ustaleń, istnieje pilna potrzeba lepszego zarządzania i skuteczniejszego nadzoru w celu zapewnienia efektywności i bezpieczeństwa w procesach zarządzania odpadami medycznymi.