Nowy wymiar zarządzania w Szpitalu Psychiatrycznym św. Antoniego Wielkiego we Fromborku
Rozmowa z Mirosławem Kochańskim, dyrektorem Szpitala Psychiatrycznego św. Antoniego Wielkiego

Od intuicji do systemu
Szpital Psychiatryczny św. Antoniego Wielkiego we Fromborku przechodzi kompleksową transformację zarządczą. Jako jedna z pierwszych publicznych placówek psychiatrycznych w Polsce wdrożył autorski model kontroli menedżerskiej, który fundamentalnie zmienia sposób kierowania instytucją.

— Zarządzanie szpitalem psychiatrycznym wymaga więcej niż doświadczenia i zdrowego rozsądku. Potrzebne jest narzędzie – sprawdzone, systemowe i osadzone w realiach sektora publicznego. Model kontroli menedżerskiej, który wdrożyliśmy, spełnia te kryteria — podkreśla dyrektor Mirosław Kochański.

Nauka w służbie praktyki
Zastosowany model nie jest przypadkowym zbiorem dobrych praktyk, lecz efektem wieloletnich badań naukowych prowadzonych w różnych typach szpitali przez Romana Lewandowskiego z Wydziału Nauk Ekonomicznych UWM w Olsztynie. Oparty został na sekwencyjnym podejściu metod mieszanych, łączącym dane ilościowe z jakościowymi i uwzględniającym złożoność funkcjonowania jednostki medycznej.

Model identyfikuje sześć kluczowych obszarów wpływających na wyniki organizacyjne:

– jakość systemu informacyjnego,
– kontrolę diagnostyczną,
– kontrolę interaktywną,
– poziom innowacyjności,
– percepcję niepewności otoczenia,
– oraz poziom zaufania kierownictwa do personelu.
Z analizy statystycznej wynika, że te zmienne wyjaśniają aż 67% zmienności wyników szpitala.

Trzy filary efektywności
— Skuteczne zarządzanie to nie tylko wiedzieć „co”, ale również „jak” i „dlaczego”. Informacja pozbawiona działania nie przynosi efektów — zaznacza M. Kochański.

Funkcjonowanie modelu opiera się na trzech głównych mechanizmach:

Kontrola diagnostyczna – bazuje na mierzalnych wskaźnikach i cyklicznym monitorowaniu realizacji celów. Jej wpływ na wyniki ma charakter nieliniowy: im dłużej jest stosowana, tym większe przynosi korzyści.
Kontrola interaktywna – opiera się na bieżącym zaangażowaniu kadry zarządzającej w proces decyzyjny. W szpitalu psychiatrycznym wymaga jednak wyczucia – zbyt intensywne działania mogą być odbierane jako presja zamiast wsparcia.
Innowacyjność – najistotniejszy czynnik poprawy wyników, o ile jest wspierana przez odpowiedni klimat organizacyjny i sprawny system informacyjny.

Zaufanie jako katalizator zmian
— Zaufanie nie jest wartością miękką. W psychiatrii stanowi fundament dobrze funkcjonującego zespołu terapeutycznego i menedżerskiego — mówi M. Kochański.

Model dowodzi, że zaufanie kierownictwa do personelu tworzy warunki sprzyjające wdrażaniu innowacji. A to właśnie innowacyjność — rozumiana jako otwartość na nowe metody, elastyczność działania i doskonalenie organizacji pracy — okazuje się mieć największy wpływ na wyniki placówki.

System, nie biurokracja
Wdrożony model nie jest biurokratyczną repliką ustawowych wymogów, lecz zintegrowanym podejściem do zarządzania celami, ryzykiem i odpowiedzialnością.

— Kontrola menedżerska to nie tabela do odhaczania. To filozofia zarządzania, w której lider nie wyręcza zespołu, lecz tworzy warunki do skutecznego działania — zaznacza dyrektor.

Wymierne rezultaty
Efekty wdrożenia modelu są zauważalne zarówno w wymiarze organizacyjnym, jak i klinicznym:
wyraźna poprawa jakości świadczeń psychiatrycznych,
usprawnienie procesu decyzyjnego,
wzrost zaangażowania personelu w procesy strategiczne,
oraz poprawa wyników finansowych dzięki lepszej kontroli kosztów i przychodów.

Nowy standard w zarządzaniu zdrowiem psychicznym
— Frombork pokazuje, że możliwe jest połączenie nauki z praktyką, przepisów prawa z elastycznością i kontroli z zaufaniem – wszystko z myślą o pacjencie, jednak jednocześnie usprawniając pracę kadry oraz mając pozytywny wpływ na aspekt finansowy jednostki — podsumowuje Mirosław Kochański.