Stanowisko Polskiej Federacji Szpitali w konsultacjach społecznych projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wskaźników jakości opieki zdrowotnej (MZ 1695)

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12387957/katalog/13073770#13073770

Streszczenie stanowiska PFSz wobec projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wskaźników jakości opieki zdrowotnej

Polska Federacja Szpitali stoi na stanowisku, że wskaźniki jakości zaproponowane przez Ministerstwo Zdrowia i przesłane do konsultacji społecznych z terminem zgłaszania uwag do 12.08.2024, nie pozwolą na realizację podstawowych założeń przedmiotowego projektu. Generalnie założenia podstawowe projektu można uznać za podążające za dobrymi praktykami w obszarze jakości ochrony zdrowia, zarówno krajowymi, jak i międzynarodowymi, aczkolwiek wymagające przepracowania w kierunku jakości opieki rozumianej jako wartości dla pacjenta. Niestety przedstawione wskaźniki, z przyczyn licznych niedoskonałości merytorycznych, w tym także klinicznych, nie mogą być uznane za kompatybilne z dobrymi praktykami krajowymi i międzynarodowymi w obszarze jakości w ochronie zdrowia. Można wyrazić ubolewanie, że tak ważny dla całego systemu ochrony zdrowia projekt został przygotowany bez udziału wielu kluczowych i reprezentatywnych organizacji, w tym szczególnie zrzeszających praktyków zarządzania jakością w podmiotach leczniczych. Ubolewać należy także, że konsultacje społeczne nie były prowadzone najpierw na forum Zespołu Trójstronnego do spraw ochrony zdrowia. Niezrozumiały jest również bardzo krótki, w odniesieniu do znaczenia projektu, termin konsultacji.

W pełnej treści stanowiska PFSz, znajduje się szczegółowa analiza poszczególnych wskaźników jakości wraz z konkretnymi i konstruktywnymi propozycjami rozwiązań.

Wprowadzenie i informacja o reprezentatywnym uczestniku dialogu społecznego w ochronie zdrowia

Wizją Polskiej Federacji Szpitali (PFSz) jest zrównoważony system ochrony zdrowia ponad podziałami. Jedną z głównych aktywności PFSz jest promocja dobrych praktyk w ochronie zdrowia, w tym szczególnie w zakresie jakości rozumianej przede wszystkim jako wynik leczenia, docelowo w modelu organizacji koordynowanej ochrony zdrowia opartym na wartości dla pacjentów. Dzięki reprezentatywności PFSz, która integruje szpitale wszystkich modelów własnościowych, wszystkich poziomów zabezpieczenia w systemie PSZ oraz szpitale pozostające poza PSZ – zarówno z kontraktem NFZ, jak i bez kontraktu, szpitale prowadzące AOS, POZ, ZOL, szpitale rehabilitacyjne, a także podmioty lecznicze niebędące szpitalami (np. publiczne i niepubliczne ośrodki i sieci opieki ambulatoryjnej), mamy wyjątkowy mandat do zabierania głosu w sprawach kluczowych dla sytemu opieki zdrowotnej w naszym kraju. Jesteśmy także członkiem największej organizacji pracodawców w naszym kraju, jaką jest związek Pracodawcy RP, gdzie mamy możliwość dyskusji o jakości całego sektora usług, w tym także oczekiwań konsumentów wobec naszego sektora.

Mandat PFSz istotnie wzmacnia fakt aktywnego członkostwa w międzynarodowych organizacjach szpitali i ochrony zdrowia, które od lat propagują najwyższe standardy opieki medycznej poprzez wymianę doświadczeń wiodących szpitali i organizacji ochrony zdrowia, zarówno na poziomie europejskim, jak i światowym. Należymy bowiem do czołowej europejskiej organizacji podmiotów leczniczych pn. Europejska Federacja Szpitali i Ochrony Zdrowia HOPE www.hope.be z siedzibą w Brukseli oraz do jedynej globalnej organizacji szpitali pn. Światowa Federacja Szpitali IHF www.ihf-fih.org, z siedzibą w Genewie. Na forum tych organizacji, m.in. podczas europejskich, jak i światowych kongresów (Kongresy HOPE AGORA, Światowe Kongresy Szpitali IHF) mamy jako przedstawiciel polskich szpitali możliwość wymiany doświadczeń, także w obszarze jakości opieki zdrowotnej. Warto wspomnieć udział w tych wydarzeniach przedstawicieli najbardziej rozpoznawalnych w EU i na świecie organizacji zajmujących się jakością i akredytacją w ochronie zdrowia, od których warto czerpać wiedzę i doświadczenie. Europejskie i globalne lekcje mają oczywiście i powinny mieć lokalne zastosowania. Tak się składa, że głównym mottem tegorocznego Światowego Kongresu Szpitali IHF Rio de Janeiro jest: „globalne nauki – lokalne zastosowania”.

PFSz uczestniczy w dialogu społecznym dotyczącym jakości w ochronie zdrowia. Zajęliśmy krytyczne i konstruktywne stanowisko wobec projektu ustawy o jakości w ochronie zdrowia i bezpieczeństwie pacjenta z 2022 roku oraz wobec dalszych zmian w roku 2023

https://www.pfsz.org/pfsz-o-jakosci-w-ochronie-zdrowia/

https://www.pfsz.org/pfsz-dial-ustawa-o-jakosci/

https://www.pfsz.org/pfsz-aktywna-wobec-ustawy-o-jakosci/

 Stanowisko PFSz zawiera streszczenie, stanowisko wobec założeń podstawowych oraz szczegółowe stanowiska w odniesieniu do poszczególnych wskaźników zawartych w załącznikach do przedmiotowego projektu.

Całość tekstu przesłanego do Ministerstwa Zdrowia, liczącego 30 stron:

Streszczenie stanowiska PFSz wobec projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wskaźników jakości opieki zdrowotnej

Polska Federacja Szpitali stoi na stanowisku, że wskaźniki jakości zaproponowane przez Ministerstwo Zdrowia i przesłane do konsultacji społecznych z terminem zgłaszania uwag do 12.08.2024, nie pozwolą na realizację podstawowych założeń przedmiotowego projektu. Generalnie założenia podstawowe projektu można uznać za podążające za dobrymi praktykami w obszarze jakości ochrony zdrowia, zarówno krajowymi, jak i międzynarodowymi, aczkolwiek wymagające przepracowania w kierunku jakości opieki rozumianej jako wartości dla pacjenta. Niestety przedstawione wskaźniki, z przyczyn licznych niedoskonałości merytorycznych, w tym także klinicznych, nie mogą być uznane za kompatybilne z dobrymi praktykami krajowymi i międzynarodowymi w obszarze jakości w ochronie zdrowia. Można wyrazić ubolewanie, że tak ważny dla całego systemu ochrony zdrowia projekt został przygotowany bez udziału wielu kluczowych i reprezentatywnych organizacji, w tym szczególnie zrzeszających praktyków zarządzania jakością w podmiotach leczniczych. Ubolewać należy także, że konsultacje społeczne nie były prowadzone najpierw na forum Zespołu Trójstronnego do spraw ochrony zdrowia. Niezrozumiały jest również bardzo krótki, w odniesieniu do znaczenia projektu, termin konsultacji przypadający dodatkowo w najpopularniejszym letnim okresie wakacyjnym.

 Stanowisko PFSz wobec założeń podstawowych projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wskaźników jakości opieki zdrowotnej

Założenia podstawowe projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wskaźników jakości opieki zdrowotnej

„Wdrożenie wskaźników jakości opieki zdrowotnej i ich systematyczne monitorowanie pozwoli na:

1. stałe udoskonalanie praktyki klinicznej oraz poprawę skuteczności diagnostyki i leczenia przez systematyczną ocenę klinicznych wskaźników jakości;
2. uzyskanie porównywalności podmiotów wykonujących działalność leczniczą udzielających świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych pod względem jakości i skuteczności oferowanej opieki oraz udostępnienie wyników opinii publicznej;
3. stworzenie warunków umożliwiających finansowe motywowanie podmiotów wykonujących działalność leczniczą udzielających świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do podnoszenia poziomu jakości;
4. efektywniejsze wykorzystanie środków publicznych w obszarze zdrowia

Stanowisko PFSz wobec założeń podstawowych projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wskaźników jakości opieki zdrowotnej

Nacisk na systematyczne monitorowanie jakości opieki zdrowotnej jest strategią stosowaną przez instytucje rządowe na całym świecie. Jako świadczeniodawcy, bezpośrednio opiekujący się pacjentami, monitorowanie jakości rozumiemy od lat jako element stałego udoskonalania naszych działań. W literaturze przedmiotu monitorowanie jakości jest składnikiem jej udoskonalania, a nie strategią samą w sobie. Doskonale rozumiemy, że obywatele i nasi pacjenci oczekują przede wszystkim informacji o wynikach leczenia – dla poczucia własnego bezpieczeństwa zdrowotnego oraz w celu wyboru podmiotów leczniczych, a także poszczególnych świadczeniodawców (np. lekarzy) osiągających najlepsze wyniki.  W tym najważniejszym pacjentocentycznym kontekście spełnianie tych, czy innych wskaźników oraz ich monitorowanie ma znaczenie drugorzędne. Sprawę dodatkowo komplikuje ograniczona możliwość wyboru podmiotu leczniczego współpracującego z płatnikiem publicznym przez pacjentów oraz niemożliwe dokonanie wyboru konkretnego świadczeniodawcy szczegółowego (lekarza) przez pacjenta lub jego rodzinę. Brak jest też możliwości wyboru usług rozumianych jako wyższy komfort pobytu w placówce leczniczej. System nastawiony na konkurencję o pieniądze (tzw. zero wartości wg. zasad opieki opartej na wartości VBHC) zamiast na konkurencję w wynik leczenia (wartość dla pacjenta wg. zasad VBHC) niestety z zasady będzie koncentrował się na wskaźnikach i ich monitorowaniu, a nie na wynikach oraz ich udoskonalaniu i idącej za tym wartości dla pacjenta i zdrowia społeczeństwa.

Propozycja PFSz założeń podstawowych projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wskaźników jakości opieki zdrowotnej

Założenia podstawowe:

„Wdrożenie modelu najwyższej jakości opieki zdrowotnej opartej na wartości dla pacjenta”

1. opracowanie wskaźników wynikowych diagnostyki i leczenia w kluczowych obszarach lecznictwa zamkniętego i otwartego w oparciu o dowody naukowe w medycynie (evidence based medicine EBM)
2. wykorzystanie i adaptacja wskaźników stosowanych przez najważniejsze organizacje międzynarodowe, jak np. OECD, WHO oraz benchmarking międzynarodowy
3. udostępnienie wyników diagnostyki i leczenia osiąganych przez podmioty lecznicze opinii publicznej
4. stałe udoskonalanie praktyki klinicznej poprzez konkurencję o wynik diagnostyki i leczenia pomiędzy podmiotami leczniczymi
5. nagradzanie podmiotów wykonujących działalność leczniczą udzielających świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych za wyniki leczenia poprzez stworzenie jak najszerszych możliwości wyboru pacjentom
6. tworzenie mechanizmów sprzyjających powstawaniu organizacji koordynowanej ochrony zdrowia konkurujących o wynik leczenia pacjentów efektywniejsze wykorzystanie środków publicznych w obszarze zdrowia
7. kosztowo-efektywne inwestowanie środków publicznych w ochronę zdrowia obywateli

Szczegółowe stanowiska PFSz w odniesieniu do poszczególnych wskaźników zawartych w załącznikach do projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wskaźników jakości opieki zdrowotnej  

Załącznik numer 1

WSKAŹNIKI JAKOŚCI OPIEKI ZDROWOTNEJ MIESZCZĄCE SIĘ W ZAKRESIE OBSZARU KLINICZNEGO

1.Liczba zatorów płucnych na 1000 hospitalizowanych pacjentów.

Definicja: Częstość występowania zatorów płucnych u pacjentów hospitalizowanych planowo w celu wykonania zabiegu przez danego świadczeniodawcę.

Dyskusja

Wskaźnik częściowy.  Zatorowość płucna to jedna z postaci choroby zakrzepowo-zatorowej naczyń żylnych, której można zapobiegać. O wyniku leczenia operacyjnego decyduje także skuteczna profilaktyka zakrzepowo-zatorowa, która nie jest wskaźnikiem jakości opieki, ale standardową praktyką kliniczną od wielu lat. To powikłanie może dotyczyć bardzo różnych zabiegów operacyjnych, a także hospitalizacji zachowawczych.

Propozycja

Zmiana na wskaźnika na liczbę pacjentów z rozpoznaniem wtórnego incydentu zakrzepowo-zatorowego żylnego na 100 wypisanych ze szpitala. Docelowy wskaźnik wynikowy: wydłużenie do dłuższego okresu po wypisie w organizacji koordynowanej ochrony zdrowia

 

2. Wystąpienie sepsy na 1000 hospitalizacji zabiegowych.

Definicja: Częstość wystąpienia sepsy u hospitalizowanych pacjentów u danego świadczeniodawcy.

Dyskusja

Sepsa (posocznica) może być jednym z powikłań stanu chorobowego wymagającego interwencji chirurgicznej (np. perforacja uchyłka jelita grubego). Prawdopodobnie projektodawca ma na myśli najbardziej skrajną formę zakażenia wewnątrzszpitalnego, jaką jest sepsa. Wśród tradycyjnych wskaźników jakości jest oczywiście odsetek zakażeń wewnątrzszpitalnych, ale traktowany nie wycinkowo (np. sepsa, zapalenie płuc) w stosunku do hospitalizacji zabiegowych (jakich?). Takie zakażenia mają oczywiście wpływ na wynik leczenia, niestety nie jest łatwo ustalić, gdzie i kiedy doszło do zakażenia (np. pacjent z ZOL przyjęty do szpitala i operowany).  Zakażenia wewnątrzszpitalne wcześnie rozpoznane mogą być skutecznie leczone. Stąd na wynik leczenia ma wpływ jak najszybsze rozpoznanie i wdrożenie leczenia zakażenia.

Propozycja

Liczba zakażeń wewnątrzszpitalnych na 100 wypisanych ze szpitala skorelowana o wskaźnik czasu wdrożenia antybiotykoterapii od rozpoznania.  Definicja: wg. państwowej inspekcji sanitarnej lub WHO. Wskaźnik docelowy wynikowy: wydłużenie do dłuższego okresu po wypisie w organizacji koordynowanej ochrony zdrowia

 

3. Wykorzystanie leczenia trombolitycznego w leczeniu udaru niedokrwiennego mózgu.

Definicja: Odsetek pacjentów z niedokrwiennym udarem mózgu u danego świadczeniodawcy, u których zastosowano leczenie trombolityczne, rozumiane jako podanie leku fibrynolitycznego.

Dyskusja

O wyniku leczenia udaru mózgu decyduje przede wszystkim czas od pojawienia się objawów i zgłoszenia się pacjenta do szpitala do wdrożenia leczenia, w tym szczególnie trombolitycznego.

Propozycja

Odsetek pacjentów leczonych trombolityczne do 180 min od przybycia pacjenta z objawami udaru mózgu, nie dłużej niż 2h przed przybyciem, bez przeciwskazań do terapii. Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek pacjentów z objawami ostrego udaru mózgu, nie dłużej niż 2h przed przybyciem do szpitala, wypisanych, a nie przeniesionych do innej placówki, bez ubytków neurologicznych (do dalszego doprecyzowania)

4. Wykorzystanie trombektomii mechanicznej w leczeniu udaru niedokrwiennego mózgu.

Definicja: Odsetek pacjentów, u których wykonano endowaskularny zabieg trombektomii spośród wszystkich hospitalizowanych pacjentów u danego świadczeniodawcy, u których rozpoznano udar niedokrwienny mózgu.

Dyskusja

Najprawdopodobniej chodzi o pacjentów, którzy nie zostali uprzednio poddani terapii trombolitycznej (czas prezentacji, przeciwwskazania). Ten wskaźnik będzie korzystny w ośrodkach wielkomiejskich, dysponujących 24h pracownią radiologii interwencyjnej, z uwagi na kryterium czasowe, w mniejszych ośrodkach u pacjentów zostanie zastosowana tromboliza farmakologiczna. Część pacjentów nie będzie w stanie odpowiednim do transportu do ośrodka referencyjnego. Stąd też ten wskaźnik będzie niekorzystny w mniejszych o ośrodkach, pomimo skutecznego leczenia farmakologicznego.

Propozycja

Czas od przybycia pacjenta z objawami udaru mózgu, od nie dłużej niż 6h, do szpitala dysponującego pracownią radiologii interwencyjnej w trybie 24h  do uzyskania rekanalizacji naczynia mózgowego, w przypadku udaru niedokrwiennego.  Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek pacjentów z objawami ostrego udaru mózgu leczonych trombektomią mechaniczną i / lub trombolizą, wypisanych, a nie przeniesionych do innej placówki, bez ubytków neurologicznych (do dalszego doprecyzowania)

5. Odsetek pacjentów, u których zastosowano leczenie trombolityczne oraz następnie poddanych trombektomii mechanicznej w niedokrwiennym udarze mózgu.

Definicja Częstość wykonywania trombektomii mechanicznej u pacjentów z udarem niedokrwiennym mózgu, u których zastosowano leczenie trombolityczne u danego świadczeniodawcy.

Dyskusja i propozycje: Podobnie, jak w odniesieniu do wskaźników 3,4 – powyżej

6.Częstość rehabilitacji po zabiegach endoprotezoplastyki stawu biodrowego.

Definicja: Odsetek pacjentów po zabiegu endoprotezoplastyki stawu biodrowego poddawanych rehabilitacji w okresie 42 dni od dnia zabiegu.

Dyskusja

Rehabilitacja pacjentów po zabiegu endoprotezoplastyki stawu biodrowego ma miejsce od pierwszego dnia po operacji i jest to standard opieki. Rekomendowana długość rehabilitacji to 6-8 tygodni. Większość pacjentów odbywa rehabilitację poza szpitalem, w którym było operowanych, tak więc szpital nie ma wpływu na ten okres rehabilitacji. Dużą rolę odgrywają szpitale rehabilitacyjne, ale znajdują się poza siecią szpitali i nie są premiowane nawet za posiadanie akredytacji Ministra Zdrowia.

Propozycja

Odsetek pacjentów wcześnie mobilizowanych w szpitalu po operacji endoprotezoplastyki stawu biodrowego oraz rehabilitowanych w trakcie pobytu w szpitalu operującym. Docelowy wskaźnik wynikowy możliwy do realizacji w modelu organizacji opieki koordynowanej (tam współpraca szpitali opieki ostrej ze szpitalami rehabilitacyjnymi): odsetek pacjentów po operacji endoprotezoplastyki stawu biodrowego powracających do stanu funkcjonowania, ocenianego jako lepszy, niż przed operacją (kryteria do dalszego doprecyzowania).

7. Częstość występowania pęknięcia torebki tylnej po usunięciu zaćmy.

Definicja: odsetek hospitalizacji usunięcia zaćmy, w przypadku których świadczeniodawca przekazał Narodowemu Funduszowi Zdrowia do rozliczenia dane dotyczące pęknięcia torebki tylnej.

Dyskusja

Wskaźnik dot. powikłania technicznego podczas operacji usunięcia zaćmy soczewki oka. WHO rekomenduje wskaźnik najlepszej skorygowanej ostrości wzroku (BCVA). Wynikiem pęknięcia torebki tylnej jest najczęściej pogorszenie ostrości wzroku

Propozycja

Wskaźnik wynikowy najlepszej skorygowanej ostrości wzroku wg. WHO po zabiegu usunięcia zaćmy soczewki oka

8 Częstość pogorszenia ostrości widzenia po usunięciu zaćmy.

Definicja: Odsetek hospitalizacji usunięcia zaćmy, w przypadku których świadczeniodawca przekazał Narodowemu Funduszowi Zdrowia do rozliczenia dane dotyczące pogorszenia ostrości widzenia.

Dyskusja

Wskaźnik negatywny zamiast pozytywnego, który z powodzeniem może być zastosowany j jest zarazem wskaźnikiem wynikowym.

Propozycja

Wskaźnik wynikowy najlepszej skorygowanej ostrości wzroku (BCVA) wg. WHO po zabiegu usunięcia zaćmy soczewki oka

9 Częstość występowania zapalenia wnętrza gałki ocznej po usunięciu zaćmy.

Definicja Odsetek hospitalizacji usunięcia zaćmy, w przypadku których świadczeniodawca przekazał Narodowemu Funduszowi Zdrowia do rozliczenia dane dotyczące zapalenia wnętrza gałki ocznej.

Dyskusja

Podobnie, jak w punkcie 8

 

Propozycja

Wskaźnik wynikowy najlepszej skorygowanej ostrości wzroku (BCVA) wg. WHO po zabiegu usunięcia zaćmy soczewki oka

10. Współczynnik rehabilitacji po udarze niedokrwiennym mózgu lub krwotoku wewnątrzczaszkowym.

Definicja Odsetek pacjentów po udarze niedokrwiennym mózgu lub krwotoku wewnątrzczaszkowego poddawanych rehabilitacji u danego świadczeniodawcy.

Dyskusja

Rehabilitacja pacjentów z ostrym udarem mózgu niedokrwiennym lub krwotocznym ma miejsce od pierwszego dnia po operacji i jest to standard opieki, chociaż zdarzają się pacjenci, którzy są dobrymi kandydatami do rehabilitacji z uwagi na ciężkość stanu i prognozę. Uwaga: krwotok wewnątrzczaszkowy może mieć także zupełnie inne podłoże – np. urazowe, autorom chodzi najprawdopodobniej o udar mózgu typu krwotocznego.  Duża grupa pacjentów odbywa rehabilitację poza szpitalem, w którym było pierwotnie hospitalizowanych, tak więc szpital nie ma wpływu na ten okres rehabilitacji. W definicji wpisano jednak „u danego świadczeniodawcy”. Dużą rolę odgrywają szpitale rehabilitacyjne, ale znajdują się one poza siecią szpitali i nie są premiowane nawet za posiadanie akredytacji Ministra Zdrowia. Leczenie i prognoza pacjentów z udarem mózgu niedokrwiennym i krwotocznym są różne. Kryterium wynikowe (pacjent bez ubytków neurologicznych przy wypisie) w odniesieniu do udaru niedokrwiennego mózgu przy zachowaniu kryteriów czasowych nie jest zwykle możliwe do zastosowania w przypadku pacjentów z udarem krwotocznym.

Propozycja

Konieczna korekta diagnoz klinicznych oraz doprecyzowanie kto jest „danym świadczeniodawcą” Docelowy wskaźnik wynikowy możliwy do realizacji w modelu organizacji opieki koordynowanej (tam współpraca szpitali opieki ostrej ze szpitalami rehabilitacyjnymi): odsetek pacjentów powracających do określonego poziomu funkcjonowania po udarze mózgu (do doprecyzowania)

11. Współczynnik rehabilitacji kardiologicznej po zawale serca.

Definicja: Odsetek pacjentów po zawale serca poddawanych rehabilitacji kardiologicznej u danego świadczeniodawcy,

Dyskusja

Rehabilitacja pacjentów z ostrym zawałem mięśnia sercowego ma miejsce od pierwszego dnia po zawale i jest to standard opieki, chociaż zdarzają się pacjenci, którzy są dobrymi kandydatami do rehabilitacji z uwagi na ciężkość stanu i prognozę.  Duża grupa pacjentów odbywa rehabilitację poza szpitalem, w którym było pierwotnie hospitalizowanych, tak więc szpital nie ma wpływu na ten okres rehabilitacji. W definicji wpisano jednak „u danego świadczeniodawcy”. Dużą rolę odgrywają szpitale rehabilitacyjne, ale znajdują się one poza siecią szpitali i nie są premiowane nawet za posiadanie akredytacji Ministra Zdrowia.

Propozycja

Bez zmian. Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek pacjentów powracających do poprzedniego poziomu funkcjonowania po zawale serca (do doprecyzowania)

 

1. Opisywany przez parametr powtórnych hospitalizacji z tej samej przyczyny

 

1.Readmisje pacjentów hospitalizowanych z powodu schizofrenii.

Definicja: Odsetek pacjentów, którzy zostali ponownie przyjęci (rehospitalizowani) do tego samego lub innego szpitala psychiatrycznego w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2024 r. poz. 917), w okresie do 14 dni lub do 28 dni od dnia wypisania  w całej populacji pacjentów danego świadczeniodawcy wypisanych z rozpoznaniem schizofrenii, zaburzeń schizotypowych, urojeniowych, psychotycznych lub schizoafektywnych.

Dyskusja

Wątpliwości budzi rehospitalizacja do innego szpitala psychiatrycznego. Niektóre badania naukowe poddają wątpliwość wskaźnik powtórnych hospitalizacji jako miernik jakości szpitalnej opieki psychiatrycznej. Poza tym, dużą rolę w zapobieganiu powtórnej hospitalizacji ma opieka ambulatoryjna, nad którą szpital wypisujący często nie ma żadnej kontroli.

Propozycja

Odsetek pacjentów, którzy zostali ponownie przyjęci (rehospitalizowani) do tego samego szpitala psychiatrycznego sprawującego także opiekę poszpitalną (ambulatoryjną), w okresie do 14 dni lub do 28 dni od dnia wypisania  w całej populacji pacjentów danego świadczeniodawcy wypisanych z rozpoznaniem schizofrenii, zaburzeń schizotypowych, urojeniowych, psychotycznych lub schizoafektywnych. Można zastosować wskaźnik pozytywny oparty na odsetku pacjentów pozostających w opiece ambulatoryjnej pod warunkiem stworzenia mechanizmów współpracy z opieką szpitalną. Proporcja pacjentów z chorobami psychiatrycznymi leczonych ambulatoryjnie w stosunku do leczonych szpitalnie to jeden z najważniejszych wyznaczników jakości opieki psychiatrycznej i warto go pozytywnie promować Docelowy wskaźnik wynikowy: powrót do poprzedniego stanu funkcjonowania (przed hospitalizacją) w całej populacji pacjentów danego świadczeniodawcy wypisanych z rozpoznaniem schizofrenii, zaburzeń schizotypowych, urojeniowych, psychotycznych lub schizoafektywnych. Możliwe kryterium długoterminowe pod warunkiem stworzenia organizacji koordynowanej ochrony zdrowia sprawujących opiekę nad pacjentem w całym cyklu przebiegu choroby, w tym przypadku – psychiatrycznej

2. Częstość rehospitalizacji z powodu niewydolności serca.

Definicja: Odsetek pacjentów, którzy zostali ponownie przyjęci (rehospitalizowani) do tego samego lub innego oddziału szpitala w okresie 30 dni od dnia wypisania w całej populacji pacjentów danego świadczeniodawcy wypisanych z rozpoznaniem niewydolności serca.

Dyskusja

Wskaźnik rehospitalizacji pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca jest uznanym, aczkolwiek negatywnym wskaźnikiem jakości opieki. Niestety fragmentaryzacja polskiego systemu ochrony zdrowia w wielu przypadkach nie pozwala na skuteczne utrzymywanie pacjentów z niewydolnością serca poza szpitalem, pomimo adekwatnego leczenia ostrego zaostrzenia. Najlepszym rozwiązaniem jest opieka koordynowana oparta o wartość dla pacjenta. W niewydolności serca podstawową wartością dla pacjenta jest stan funkcjonowania i objawy, a w szczególności tolerancja wysiłku fizycznego, czego pochodną są np. stopnie NYHA. W naszym kraju mamy już dobrze funkcjonujące elementy opieki koordynowanej w postaci programów zarzadzania chorobą, np. KOZ zawał, brakuje jednak pełnoprofilowych organizacji koordynowanej ochrony zdrowia sprawujących opiekę nad pacjentami w całym cyklu przebiegu choroby.

Propozycja

Wskaźnik pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca, pozostających w opiece ambulatoryjnej w okresie do 30 dni od wypisu ze szpitala po hospitalizacji z powodu ostrego zaostrzenia, pod warunkiem prowadzenia przez szpital całościowej opieki ambulatoryjnej nad pacjentem, w tym w programie opieki koordynowanej zarządzania chorobą. Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek pacjentów przewlekłą niewydolnością serca utrzymujących się w tej samej klasie funkcjonalnej w ciągu 30 dni od wypisu ze szpitala z powodu ostrego zaostrzenia

III. Opisywany przez parametr śmiertelności po zabiegach: w trakcie hospitalizacji w okresie 30 dni, 90 dni oraz roku od dnia zakończenia hospitalizacji

1. Śmiertelność w okresie 30 dni, 90 dni oraz roku od dnia zakończenia hospitalizacji pacjentów z ostrym zawałem serca poddanych zabiegom interwencyjnym na naczyniach wieńcowych.

Definicja: Odsetek zgonów pacjentów z ostrym zawałem serca poddanych zabiegom interwencyjnym na naczyniach wieńcowych w okresie 30 dni, 90 dni oraz – 4 roku od dnia zakończenia hospitalizacji przez danego świadczeniodawcę.

Dyskusja

Wskaźnik zgonów pacjentów z ostrym zawałem serca jest uznanym wskaźnikiem jakości opieki. Niestety fragmentaryzacja polskiego systemu ochrony zdrowia w wielu przypadkach nie pozwala na skuteczne utrzymywanie wyników leczenia interwencyjnego poza szpitalem, pomimo adekwatnego leczenia ostrego zawału. Najlepszym rozwiązaniem jest opieka koordynowana oparta o wartość dla pacjenta. W naszym kraju mamy już dobrze funkcjonujące elementy opieki koordynowanej w postaci programów zarzadzania chorobą, w tym przypadku modelowy wręcz program KOZ zawał, choć jest to program krótko i średnioterminowy.  Brakuje pełno-profilowych organizacji koordynowanej ochrony zdrowia sprawujących opiekę nad pacjentami w całym cyklu przebiegu choroby, przez wiele lat.

Propozycja

Odsetek zgonów pacjentów z ostrym zawałem serca poddanych zabiegom interwencyjnym na naczyniach wieńcowych w okresie hospitalizacji oraz w okresie 30 dni, 90 dni oraz 1 roku od dnia zakończenia hospitalizacji przez danego świadczeniodawcę – pod warunkiem prowadzenia przez szpital całościowej opieki ambulatoryjnej nad pacjentem, w tym w programie opieki koordynowanej zarządzania chorobą. Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek pacjentów po zawale serca leczonym interwencyjnie utrzymujących się w tej samej klasie funkcjonalnej w ciągu 30, 90 dni oraz 1 roku od wypisu ze szpitala w organizacji (konsorcjum) koordynowanej opieki medycznej

2. Śmiertelność w okresie 30 dni, 90 dni oraz roku od dnia zakończenia hospitalizacji pacjentów z zapaleniem płuc.

Definicja: Odsetek zgonów pacjentów hospitalizowanych z powodu zapalenia płuc w okresie 30 dni, 90 dni oraz roku od zakończenia hospitalizacji przez danego świadczeniodawcę.

Dyskusja

Wskaźnik zgonów pacjentów zapaleniem płuc podczas hospitalizacji jest znaną miarą jakości opieki szpitalnej, aczkolwiek negatywnym wskaźnikiem. Inne znane wskaźniki mające wpływ na wynik leczenia to np. czas do podania pierwszego antybiotyku. Pacjenci hospitalizowani z zapaleniem płuc w ośrodkach referencyjnych oraz na oddziałach intensywnej terapii z powodu ciężkiego stanu klinicznego mają oczywiście gorsze rokowania. Wskaźnik w obecnym zakresie dyskryminuje zatem szpitale opiekujące się pacjentami w ciężkim stanie z powodu zapalenia płuc, np. szpitale III poziomu, czy ogólnopolskie. Niestety fragmentaryzacja polskiego systemu ochrony zdrowia w wielu przypadkach nie pozwala na skuteczne utrzymywanie wyników leczenia poza szpitalem, pomimo adekwatnego leczenia ostrej fazy zapalenia płuc w szpitalu. Zastosowanie parametrów 30,90 dniowych oraz rocznego jest całkowicie niewłaściwe, gdyż większość pacjentów po wypisie ze szpitala po leczeniu zapalenia płuc nawet nie ma możliwości przyszpitalnej opieki ambulatoryjnej. Należy przypomnieć, że kiedyś nieszczęśliwie zlikwidowano specjalistyczne poradnie chorób wewnętrznych, z których wiele funkcjonowało przy szpitalach   Najlepszym rozwiązaniem jest opieka koordynowana oparta o wartość dla pacjenta. W naszym kraju mamy już dobrze funkcjonujące elementy opieki koordynowanej w postaci programów zarzadzania chorobą, np. program KOZ zawał. Brakuje pełno profilowych organizacji koordynowanej ochrony zdrowia sprawujących opiekę nad pacjentami w całym cyklu przebiegu choroby, przez wiele lat. Dlatego też zaproponowane kryteria czasowe po wypisie ze szpitala w obecnej sytuacji nie mają merytorycznego uzasadnienia.

Propozycja

Odsetek zgonów pacjentów hospitalizowanych z powodu bakteryjnego zapalenia płuc poza szpitalnego (z wyjątkiem pacjentów wymagających intensywnej terapii) skorelowanym o stopień ciężkości choroby (np. wg. skali PORT) – w trakcie hospitalizacji. Można rozważyć odsetek zgonów w różnym okresie po wypisie ze szpitala, pod warunkiem prowadzenia przez szpital całościowej opieki ambulatoryjnej nad pacjentem, w tym np. w programie opieki koordynowanej zarządzania chorobą. Wskaźnik docelowy wynikowy: odsetek pacjentów wypisanych ze szpitala po leczeniu poza szpitalnego, bakteryjnego zapalenia płuc w stanie funkcjonalnym nie gorszym, niż przed przyjęciem, a także w okresie do 1 roku w stosunku do organizacji (konsorcjum) koordynowanej ochrony zdrowia (mierniki stanu funkcjonalnego do dalszego doprecyzowania)

3. Śmiertelność po udarze niedokrwiennym mózgu lub krwotoku wewnątrzczaszkowym w trakcie hospitalizacji lub w okresie 30 dni, 90 dni oraz roku od dnia zakończenia hospitalizacji.

Definicja: Odsetek hospitalizacji pacjentów z powodu udaru niedokrwiennego mózgu lub krwotoku wewnątrzczaszkowego, u których nastąpił zgon w trakcie hospitalizacji lub w okresie 30 dni, 90 dni oraz roku od dnia zakończenia hospitalizacji przez danego świadczeniodawcę.

Dyskusja

Wskaźnik zgonów pacjentów po udarze niedokrwiennym lub krwotocznym (uwaga: krwotok wewnątrzczaszkowy może mieć także zupełnie inne podłoże – np. urazowe, autorom chodzi najprawdopodobniej o udar krwotoczny mózgu, a nie wszystkie krwotoki wewnątrzczaszkowe razem wzięte) uznanym wskaźnikiem jakości opieki. Niestety fragmentaryzacja polskiego systemu ochrony zdrowia w wielu przypadkach nie pozwala na skuteczne utrzymywanie wyników leczenia interwencyjnego poza szpitalem, pomimo adekwatnego leczenia ostrego udaru mózgu. Najlepszym rozwiązaniem jest opieka koordynowana oparta o wartość dla pacjenta. W naszym kraju mamy już dobrze funkcjonujące elementy opieki koordynowanej w postaci programów zarzadzania chorobą, np. KOZ zawał. Brakuje pełnoprofilowych organizacji koordynowanej ochrony zdrowia sprawujących opiekę nad pacjentami w całym cyklu przebiegu choroby, przez wiele lat. Dlatego też zaproponowane kryteria czasowe, 30, 90 dni i jednego roku po wypisie ze szpitala w obecnej sytuacji nie mają merytorycznego uzasadnienia. Spora część udarów ma podłoże sercowo-naczyniowe (np. w przebiegu migotania przedsionków), a więc po wypisie ze szpitala konieczna jest opieka wielodyscyplinarna, której brakuje, gdyż nie ma zachęt do tworzenia wieloprofilowych organizacji koordynowanej ochrony zdrowia.

Propozycja

Odsetek zgonów podczas hospitalizacji pacjentów z ostrym udarem mózgu (niedokrwiennym lub krwotocznym), oraz w przyszłości w okresie 30 dni, 90 dni oraz 1 roku od dnia zakończenia hospitalizacji przez danego świadczeniodawcę – pod warunkiem prowadzenia przez szpital całościowej opieki ambulatoryjnej nad pacjentem, w tym w programie opieki koordynowanej zarządzania chorobą. Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek pacjentów po udarze mózgu krwotocznym lub niedokrwiennym, utrzymujących się w tej samej klasie funkcjonalnej w ciągu 30, 90 dni oraz 1 roku od wypisu ze szpitala w organizacji (konsorcjum) koordynowanej opieki medycznej

 

1. Opisywany przez parametr doświadczenia w wykonywaniu określonych świadczeń opieki zdrowotnej
2. Wykonywanie pierwotnych endoprotezoplastyk stawu kolanowego.

Definicja: liczba pierwotnych endoprotezoplastyk stawu kolanowego u danego świadczeniodawcy.

Dyskusja

Liczba świadczeń danego rodzaju, w tym szczególnie zabiegowych ogólnie koreluje z ich jakością lub przynajmniej z bezpieczeństwem. Międzynarodowe badania wykazujące korelację liczby zabiegów w z wynikami są oparte przede wszystkim na rekordach indywidualnych operatorów. Należy więc mieć na uwadze liczbę zabiegów wykonywanych przez konkretnego operatora oraz lekarzy rezydentów. Można ogólnie przyjąć, że powyżej określonego progu minimum różnym dla poszczególnych zabiegów, istnieje liniowa zależność pomiędzy liczbą zabiegów w danym szpitalu, a ich wynikami.

Propozycja

Bez zmian. W niedalekiej przyszłości należy dodać liczbę zabiegów poszczególnych operatorów oraz lekarzy rezydentów. Docelowy wskaźnik wynikowy: stan funkcjonalny po zabiegu (do dalszego doprecyzowania)

Wskaźniki IV 2-6 dotyczące liczby specyficznych zabiegów ortopedycznych, okulistycznych kardiochirurgicznych

 

Dyskusja i propozycje: jak powyżej

1. Opisywany przez struktury procedur medycznych wykonywanych w przypadku określonych problemów zdrowotnych
2. Współczynnik cięć cesarskich.

Definicja: Odsetek porodów drogą cięcia cesarskiego bez nacięcia macicy w łącznej liczby porodów u danego świadczeniodawcy

Dyskusja

Odsetek porodów drogą cięcia cesarskiego bez nacięcia macicy w łącznej liczby porodów jest uznanym miernikiem jakości opieki porodowej. Jest to jednak wskaźnik negatywny, gdyż większość porodów (wg. WHO ok 80%) powinna odbywać samoistnie, tzw. siłami natury. Należy jednak mieć na uwadze stopień referencyjności ośrodka. Oczywiste jest, że w ośrodkach referencyjnych odsetek porodów samoistnych będzie znacząco mniejszy.

Propozycja

Odsetek porodów samoistnych skorelowany o stopień referencyjności podmiotu leczniczego. Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek porodów fizjologicznych oraz skorelowanego stanu matki i noworodka przy wypisie do domu, oraz 30 dni po porodzie (możliwe dłuższe okresy w opiece koordynowanej)

2. Wykorzystanie małoinwazyjnych technik w zabiegach radykalnej prostatektomii.

Definicja Odsetek zabiegów radykalnej prostatektomii, w trakcie których wykorzystano technikę laparoskopową lub robotykę u danego świadczeniodawcy.

Dyskusja

Radykalna prostatektomia jest obecnie wykonywana przede wszystkim metodą mało inwazyjną w technice laparoskopowej, coraz częściej w asyście robota chirurgicznego (nie ma więc kwestii „techniki laparoskopowej lub robotycznej”). W literaturze medycznej dotyczącej leczenia raka prostaty metoda radykalnej prostatektomii, leczenie tradycyjną laparotomią jest opisywane jako równie skuteczne, aczkolwiek – co zrozumiałe, bardziej inwazyjne i obarczone większą liczbą powikłań, niż metoda laparoskowa, szczególnie przy wykorzystaniu robota chirurgicznego przez operatora. Wraz ze wzrostem liczby zabiegów przez operatorów należy się spodziewać wzrostu skuteczności technik laparoskopowych i ograniczeniu metod tradycyjnych do określonych sytuacji klinicznych. Dlatego też warto uściślić nomenklaturę wskaźnika na zabiegi w technice laparoskopowej oraz laparoskopowej robotycznej.

Propozycja

Odsetek zabiegów radykalnej prostatektomii w technice laparoskopowej oraz laparoskopowej przy pomocy robota chirurgicznego. Docelowy wskaźnik wynikowy: jakość i czas przeżycia po operacji (np. kryteria QUALY)

3. Wykorzystanie małoinwazyjnych technik w zabiegach usunięcia pęcherzyka żółciowego.

Definicja Odsetek zabiegów usunięcia pęcherzyka żółciowego, w trakcie których wykorzystano technikę laparoskopową u danego świadczeniodawcy.

Dyskusja

Od wielu lat standardową metodą usunięcia pęcherzyka żółciowego jest metoda laparoskopowa, dlatego też wpisanie tego wskaźnika jako miernika jakości w obecnych czasach wydaje się nieaktualne

Propozycja

usunięcie tego wskaźnika. Wprowadzenie wskaźnika cholecystektomii a trybie jednodniowym.

4.Wykorzystanie małoinwazyjnych technik w zabiegach wycięcia wyrostka robaczkowego.

Definicja: Odsetek zabiegów wycięcia wyrostka robaczkowego, w trakcie których wykorzystano technikę laparoskopową u danego świadczeniodawcy.

Dyskusja

Od wielu lat standardową metodą usunięcia wyrostka robaczkowego jest metoda laparoskopowa, już w roku 2015 według danych z literatury międzynarodowej 93% zabiegów odbywało się metodą laparoskopową, dlatego też wpisanie tego wskaźnika jako miernika jakości w obecnych czasach wydaje się nieaktualne

Propozycja

Usunięcie tego wskaźnika. Wprowadzenie wskaźnika appendektomii a trybie jednodniowym.

5.Wykorzystanie małoinwazyjnych technik w zabiegach usunięcia macicy.

Definicja Odsetek zabiegów usunięcia macicy, w trakcie których wykorzystano technikę laparoskopową u danego świadczeniodawcy,

Dyskusja

Od kilku lat laparoskopowa hysterektomia (usunięcie macicy) jest w przewadze do techniki inwazyjnej hysterektomii transwaginalnej. Według danych z literatury międzynarodowej kilka lat temu zabiegów metodą transwaginalną wynosił zaledwie ok 13% wśród krajów wysoko rozwiniętych. Należy podkreślić że obecnie są dwie metody małoinwazyjnej resekcji macicy: laparoskopia oraz laparoskopia  w asyście robota chirurgicznego. Zastanawia fakt, że jak w przypadku resekcji prostaty tutaj nie zdecydowano się na docenienie robotyki chirurgicznej. Warto promować rozwój robotyki chirurgicznej, gdyż w miarę doświadczenia operatorów obserwuje się poprawę wyników leczenia, a co za tym idzie wzrost kosztowej-efektywności. Tym niemniej odsetek zabiegów inwazyjnych jest już niewielki, więc wskaźnik w obecnym kształcie jest to jakość mało relewantny.

Propozycja

Ew. pozostawić ten wskaźnik tymczasowo i dodać element robotyki chirurgicznej, tak jak w przypadku resekcji prostaty o czym mowa powyżej w punkcie 1. Docelowo wskaźnik wynikowy: wynik leczenia chorób wymagających radykalnej hysterectomii (różne parametry, z uwagi na różne choroby, np. nowotworowe i inne)

6.Wykorzystanie małoinwazyjnych technik w zabiegach usunięcia jajników.

Definicja Odsetek zabiegów usunięcia jajników, w trakcie których wykorzystano technikę laparoskopową u danego świadczeniodawcy.

Dyskusja

Od kilku lat laparoskopowa oophorektomia (resekcja jajnika) jest w przewadze do techniki inwazyjnej.  Według danych z literatury międzynarodowej kilka lat temu zabiegów metodą laparotomii wynosił zaledwie ok 16% wśród krajów wysoko rozwiniętych. Warto wspomnieć o rozwijającej się chirurgii robotycznej także i w tym obszarze.

Propozycja

Pozostawić ten wskaźnik tymczasowo i dodać element robotyki chirurgicznej, tak jak w przypadku resekcji prostaty albo macicy o czym mowa powyżej w punkcie 1 i 2 powyżej. Docelowo wskaźnik wynikowy: wynik leczenia chorób wymagających oophorektomii (różne parametry, z uwagi na różne choroby, np. nowotworowe i inne)

7.Częstość stosowania znieczuleń zewnątrzoponowych w porodach samoistnych.

Definicja Odsetek porodów ze znieczuleniem zewnątrzoponowym w łącznej liczbie porodów samoistnych u danego świadczeniodawcy.

Według danych z literatury międzynarodowej odsetek porodów samoistnych ze znieczuleniem zewnątrzoponowym wynosi około 60 proc. Promowanie tej techniki jako istotnie przyczyniającej się do komfortu rodzącej wydaje się uzasadnione.

Propozycja

Bez zmian. Docelowy wskaźnik wynikowy: Subiektywna ocena bólu w trakcie porodu przez rodzącą z wykorzystaniem niektórych mierników obiektywnych monitorowanych przez personel w korelacji ze stanem rodzącej oraz noworodka przy wypisie ze szpitala oraz 30 dni później

 

Załącznik numer 2

WSKAŹNIKI JAKOŚCI OPIEKI ZDROWOTNEJ MIESZCZĄCE SIĘ W ZAKRESIE OBSZARU KONSUMENCKIEGO

1.Skuteczność procesu wpisywania pacjentów na listy oczekujących na udzielenie świadczenia.

Definicja Ocenia skuteczność procesu wpisywania pacjentów na listy oczekujących na udzielenie świadczenia z zakresu leczenia szpitalnego u danego świadczeniodawcy

Dyskusja

Wskaźnik dotyczący procesu wpisywania pacjentów na listy oczekujących to parametr sugerując niewydolność, a więc niską jakość system ochrony zdrowia wpisywanie pacjentów do tak zwanych kolejek świadczenia lecznicze powinno być w gestii najbardziej zainteresowanej strony, czyli płatnika publicznego to właśnie płatnikowi powinno najbardziej zależeć pacjent otrzymał świadczenie we właściwym terminie. Jednym z zasadniczych problemów jakości w polskiej ochronie zdrowia brak koordynacji nie tylko opieki, ale także kwestii administracyjnych jak na przykład zapisywania u różnych świadczeniodawców kontraktujących w różny sposób z Narodowym Funduszem Zdrowia mamy do czynienia ze zjawiskiem zapisywania się pacjentów naraz do różnych świadczeniodawców na to samo świadczenie a także zderzaniem się systemów refundacji capita cywilnej, za usługę oraz ryczałtowo usługowych (szpitale). Mamy także do czynienia z ogromną liczbą nieodwołanych wizyt przez pacjentów. Stworzenie skoordynowanego systemu zapisywania na świadczenia jest możliwe w oparciu o model organizacji koordynowanej ochrony zdrowia konkurujących o wynik leczenia dla pacjentów za którym będzie podążać finansowanie kropko tymczasowo celowe wydaje się wykorzystanie zasobów Narodowego Funduszu Zdrowia zarówno centrali jak i oddziałów wojewódzkich, aby odciążyć podmioty lecznicze od czynności administracyjnych tzw. kolejkowych

Propozycja

Usunięcie tego wskaźnika w odniesieniu do podmiotów leczniczych jako miernika jakości.  Docelowo wskaźnik wynikowy: utrzymywanie pacjentów w zdrowiu przez organizację koordynowania ochrony zdrowia modelu opieki opartej na wartości dla pacjentów

2.Zaangażowanie personelu medycznego.

Definicja: Ocenia zaangażowanie personelu medycznego przy udzielaniu świadczeń w opieki zdrowotnej z zakresu leczenia szpitalnego, w tym uwzględnienie opinii pacjenta w procesie leczenia, uwzględnianie jego potrzeb w zakresie zmniejszania bólu u danego świadczeniodawcy.

Dyskusja

Zmniejszanie bólu u pacjentów hospitalizowanych a także w opiece ambulatoryjnej to ważny parametr opieki zdrowotnej mający wpływ na wynik ten parametr jest jednak opisany bardzo nieprecyzyjnie nie wiadomo w jaki sposób ma być mierzony. W opiece szpitalnej istnieją system monitorowania stopnia natężenia bólu oraz reagowania personelu medycznego zarówno na subiektywne jak i obiektywne objawy bólowe ze strony pacjentów. Należy także zwrócić uwagę na kulturową w naszym kraju obawę personelu medycznego przed stosowaniem środków przeciwbólowych w tym szczególnie opioidowych także u pacjentów hospitalizowanych ponadto nie wprowadziliśmy terapii w szpitalu dla pacjentów w stanie terminalnym które umożliwiałyby podawanie dużych leków przeciwbólowych niezależnie od parametrów życiowych tzw. ścieżka komfortu przede wszystkim

Propozycja

Doprecyzowanie w oparciu o najlepsze praktyki ograniczenia bólu, kampanie edukacyjne. Docelowy wskaźnik wynikowy: subiektywna i obiektywna cena stopnia natężenia bólu w trakcie hospitalizacji oraz w wybranych jednostkach chorobowych leczonych ambulatoryjnie, optymalnie przez organizacje koordynowanej ochrony zdrowia w oparciu o wartość dla pacjenta.

3. Komunikacja z pacjentem.

Definicja: Ocenia sposób komunikacji i wymiany informacji z pacjentem w ramach

leczenia szpitalnego u danego świadczeniodawcy.

 

Dyskusja

Komunikacja personelu medycznego z pacjentem jest jednym kluczowych składników procesu diagnostyczno-leczniczego, zarówno w lecznictwie stacjonarnym, jak i ambulatoryjnym. Dobra komunikacja to także sposób na zmniejszenie ryzyka działalności leczniczej. Dobrze, że ta kwestia znalazła się wśród wskaźników jakości. Nie wiadomo niestety, jakie parametry dotyczące sposobu komunikacji, albowiem w definicji nie napisano o wyniku komunikacji, a zamiast tego użyto mało klarownego półśrodka. Dla rożnych pacjentów, ważne są różne sposoby komunikacji, niektórzy pacjenci nie mogą się sami komunikować. Ten wskaźnik, z gruntu rzeczy potrzeby wymaga modyfikacji oraz doprecyzowania.

Propozycja

Doprecyzowanie definicji z uwzględnieniem różnych grup pacjentów oraz sposobu oceny efektywności komunikacji z pacjentami (ankieta, badania „tajemniczego pacjent”, ocena przez personel administracyjny, liczba skarg do rzecznika praw pacjenta, liczba procesów sądowych, narzędzia AI itd.). Docelowy wskaźnik wynikowy: skuteczność komunikacji przy wypisie potwierdzona badaniem opinii pacjenta lub jego rodziny oraz dodatkowym badaniem ze strony menedżera ryzyka podmiotu leczniczego i ubezpieczyciela

4. Warunki hospitalizacji i wyżywienia pacjenta.

Definicja: Ocenia warunki hospitalizacji i wyżywienia pacjenta w ramach leczenia

szpitalnego u danego świadczeniodawcy.

 

Dyskusja

Dziwi fakt, że warunki hospitalizacji (kryterium ogólne) zostały połączone z (warunkami?) wyżywienia. Oczywiście jakość wyżywienia, ale oceniana nie tylko subiektywnie (wiele diet szpitalnych znacznie różni się od upodobań pozaszpitalnych pacjentów) ale także przez audytorów wewnętrznych i zewnętrznych ma istotny wpływ na wynik leczenia. Nie wiadomo natomiast, co autorzy projektu mają na myśli pod hasłem „warunki hospitalizacji”. W polskich szpitalach w dalszym ciągu funkcjonują sale kilkuosobowe, a szpitale wyłącznie z salami jednoosobowymi należą do rzadkości. Całkiem spora grupa pacjentów bierze pod uwagę czynniki niezależne od szpitala, np. dojazd, czy odgórnie narzucane restrykcje sanitarno-epidemiologiczne. Dodatkowo należy nadmienić, że szpitale nie mogą pobierać dodatkowych opłat za podwyższenie warunków pobytu, w tym także wyżywienia, co część pacjentów uważa za „złe warunki”. Wart podkreślenia jest fakt proporcjonalnie niskiego do średniej OECD, czy UE budżetów polskich szpitali, w tym także inwestycyjnych lub możliwych do przeznaczenia na wyżywienie.

Propozycja

Wyodrębnienie jakości wyżywienia ocenianej przez pacjentów, ale równocześnie przez audytorów wewnętrznych i zewnętrznych. Doprecyzowanie kryterium warunków pobytu, np. odsetek sal jednoosobowych, sal dwuosobowych itd., klimatyzacja na salach chorych, ochrona przed światłem słonecznym, pomiar hałasu w nocy. Docelowy wskaźnik wynikowy: ocena satysfakcji pacjenta przy wypisie potwierdzona badaniem opinii pacjenta lub jego rodziny, dodatkowym badaniem ze strony audytorów oraz badaniami parametrów infrastruktury szpitalnej (do doprecyzowania)

5.Respektowanie praw i potrzeb pacjenta.

Definicja Ocenia przestrzeganie praw i potrzeb pacjenta w ramach leczenia szpitalnego u danego świadczeniodawcy.

Dyskusja

Przestrzeganie praw pacjenta to jeden z najważniejszych wskaźników jakości opieki medycznej. Nie wiadomo, jednak co autorzy projektu mają na myśli pod pojęciem potrzeb pacjenta i dlaczego prawa pacjenta zostały połączone w jeden wskaźnik z potrzebami pacjenta.  W obszarze praw pacjenta mamy w naszym kraju dobre definicje i sprawnie działające biuro Rzecznika Praw Pacjenta, mamy też liczne organizacje pacjenckie pozarządowe. Potrzeby pacjentów mogą być bardzo różne, ale prawa mamy dobrze zdefiniowane

Propozycja

Modyfikacja wskaźnika poprzez skupienie się na prawach pacjenta, mierzone np. liczbą skarg do rzecznika praw pacjenta, albo lepiej i pozytywnie – liczbą hospitalizacji bez skarg. Rozszerzenie na podmioty lecznicze poza szpitalne. Docelowy wskaźnik wynikowy: taki sam

6.Rekomendowanie świadczeniodawcy przez pacjenta.

Definicja: Zadowolenie pacjenta z udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej w

ramach leczenia szpitalnego u danego świadczeniodawcy.

Dyskusja

Słuszny wskaźnik, Wymaga doprecyzowania w temacie sposobu oceny

Propozycja

Doprecyzowanie, że chodzi o ocenę w badaniach ankietowych przy wypisie lub po wizycie lub w kilkudniowym czasie później. Docelowy wskaźnik wynikowy: taki sam

Załącznik nr 3

WSKAŹNIKI JAKOŚCI OPIEKI ZDROWOTNEJ MIESZCZĄCE SIĘ W ZAKRESIE OBSZARU ZARZĄDCZEGO

1. Opisywany przez parametr posiadania akredytacji lub innego certyfikatu albo świadectwa potwierdzającego jakość wydanego przez niezależną akredytowaną jednostkę

 

 1.Posiadanie akredytacji udzielonej przez ministra właściwego do spraw

zdrowia.

Definicja Posiadanie przez danego świadczeniodawcę akredytacji udzielonej przez

ministra właściwego do spraw zdrowia właściwej dla danego zakresu

świadczeń opieki zdrowotnej.

 

Dyskusja

Akredytacja w ochronie zdrowia jest bardzo dobrym sposobem na promowanie najwyższej jakości. akredytacja to wyróżnianie najlepszych, w przeciwieństwie do licencjonowania albo autoryzacji, czyli odrzucania najgorszych. Dobrze się stało, że fakt posiadania akredytacji przez niezależną akredytowaną? (chyba akredytacyjną albo autoryzowaną do prowadzenia akredytacji). Niestety definicja jest sprzeczna z opisem parametru. Certyfikat akredytacyjny Ministra Zdrowia nie jest certyfikatem niezależnej jednostki. W tym miejscu należałoby napisać, że chodzi o certyfikat akredytacyjny w ochronie zdrowia wydany przez niezależną instytucję specjalizującą się w akredytacji podmiotów leczniczych – autoryzowaną do prowadzenia działalności w Polsce. W imię podążania w kierunku najlepszych praktyk krajowych, jak i międzynarodowych, a także w celu promocji marki polskiej ochrony zdrowia w EU i na świecie, należy dopuścić uznawanie certyfikatów wybranych i uprzednio autoryzowanych międzynarodowych instytucji akredytacyjnych w ochronie zdrowia.

Propozycja

Usunięcie sprzeczności poprzez parametru posiadania akredytacji instytucji niezależnej, z doprecyzowaniem, że chodzi o niezależność od regulatora i płatnika, ale instytucji autoryzowanej do prowadzenia akredytacji podmiotów leczniczych w Polsce. Docelowy wskaźnik wynikowy: bez zmian

 

1. Opisywany przez parametr stopnia wykorzystania zasobów będących w dyspozycji podmiotu leczniczego

1.Liczba porad lekarza podstawowej opieki zdrowotnej na pacjenta.

Definicja: Liczba porad lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w przeliczeniu na

pacjentów, którym udzielono co najmniej jednej porady.

 

Dyskusja

W polskim systemie podstawowa opieka zdrowotna jest finansowana per capita, a liczba porad lekarza POZ nie ma wiele wspólnego z jakością opieki, ani jej wynikami. Nie wiadomo o co chodzi w drugiej części definicji, dotyczącej przeliczenia na pacjentów, którym udzielono co najmniej jednej porady (jakiej, gdzie?). Możliwe z założeniu tego parametru autorzy projektu mieli na myśli promowanie powstawania przyszpitalnych POZ, co mogłoby być korzystne z punktu widzenia koordynacji. Jednakże bez mechanizmów opieki koordynowanej opartej na wartości, realizowanej przez organizacje (konsorcja) KOZ z udziałem podmiotów lecznictwa zamkniętego i ambulatoryjnego sama domniemana promocja przyszpitalnych POZ jest niewystarczająca i mało ma wspólnego z jakością. W polskim systemie ochrony zdrowia nie udało się jeszcze urzeczywistnić istoty finansowania per capita, jaką jest utrzymywanie pacjentów w jak najlepszym zdrowiu. Niestety autorzy projektu nie poszli w tym, jakże istotnym dla pacjentów i całego społeczeństwa kierunku.

 

Propozycja

Zmiana tego parametru na wskaźnik hospitalizacji możliwych do uniknięcia oraz inne wskaźniki dotyczące jakości opieki podstawowej, jak np. liczbę przepisywanych antybiotyków w POZ na 1000 obywateli (jeden z podstawowych wskaźników jakości OECD). Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek populacji będący pod opieką organizacji koordynowanej ochrony zdrowia, nie wymagający hospitalizacji, skorelowany o wskaźniki demograficzne

 

2. Średnia liczba świadczeń opieki zdrowotnej udzielana przez lekarza w

ambulatoryjnej opiece specjalistycznej.

 

Definicja Liczba świadczeń opieki zdrowotnej udzielana w poradniach w ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w przeliczeniu na lekarza.

 

Dyskusja

W polskim systemie ochrony zdrowia ambulatoryjna opieka specjalistyczna jest finansowana w modelu fee-for-service i obecnie bez limitowo. Liczba udzielonych świadczeń w przeliczeniu na lekarza to niezrozumiały, a potencjalnie niebezpieczny wskaźnik jakości opieki zdrowotnej. Podążanie za realizacją tego wskaźnika przez podmiot leczniczy będzie bowiem powodować zbyt dużą liczbę wizyt w przeliczeniu na lekarza, wraz z całym niebezpieczeństwem takiej praktyki (wizyty zbyt krótkie, niedokładne, itd.). Ponadto będzie sprzyjać coraz szybszemu wzrostowi liczby wizyt u lekarzy specjalistów poza POZ, a tymczasem Polacy już teraz odbywają takich wizyt dużo więcej niż wielu innych krajach wysoko rozwiniętych. Możliwe, że autorom projektu chodzi o promowanie opieki ambulatoryjnej kosztem opieki szpitalnej, czyli tzw. odwrócenia piramidy świadczeń. Niestety w treści tego wskaźnika tego niestety nie widać.

 

Propozycja

Zmiana tego parametru na inny dotyczący jakości opieki ambulatoryjnej, np. liczba hospitalizacji w określonych chorobach, jak niewydolność serca, czy liczba amputacji u diabetyków. Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek populacji będący pod opieką organizacji koordynowanej ochrony zdrowia, nie wymagający hospitalizacji, skorelowany o wskaźniki demograficzne

 

3.Średnia liczba świadczeń opieki zdrowotnej w ambulatoryjnej opiece

specjalistycznej przypadająca na pacjenta.

Definicja: liczba świadczeń opieki zdrowotnej udzielana w poradniach w

Ambulatoryjnej opiece specjalistycznej w przeliczeniu na pacjentów, którym udzielono co najmniej jednego świadczenia opieki zdrowotnej w tych poradniach u danego świadczeniodawcy.

 

Dyskusja

Nie wiadomo o co chodzi w drugiej części definicji, dotyczącej przeliczenia na pacjentów, którym udzielono co najmniej jednej porady (jakiej, gdzie?). Możliwe, że autorom projektu chodzi o promowanie opieki ambulatoryjnej kosztem opieki szpitalnej, czyli tzw. odwrócenia piramidy świadczeń. Niestety w treści tego wskaźnika tego niestety nie widać. Pozostałe rozważania, jak powyżej.

Propozycja

Zmiana wskaźnika na liczbę porad ambulatoryjnych w poradniach przyszpitalnych w stosunku do liczby hospitalizacji pod warunkiem zakontraktowania jednoimiennych poradni AOS w NFZ. Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek populacji będący pod opieką organizacji koordynowanej ochrony zdrowia, nie wymagający hospitalizacji, skorelowany o wskaźniki demograficzne.

III.  opisywany przez parametr długości hospitalizacji

1.Średni czas hospitalizacji.

 

Definicja: Średnia liczba dni hospitalizacji u danego świadczeniodawcy w danym roku kalendarzowym.

 

Dyskusja

Stary i prosty do zmierzenia wskaźnik, aczkolwiek w dalszym ciągu potrzebny. Istotny w modelu finansowania JGP (DRG), w modelach per diem odwrotny.

 

Propozycja

Ew. pozostawić ten wskaźnik, aczkolwiek można pokusić się o korelację do stopnia referencyjności i profilu specjalistycznego podmiotu leczniczego. Docelowy wskaźnik wynikowy: długość hospitalizacji skorelowana o odsetek rehospitalizacji, najlepiej w modelu organizacji KOZ

1. Opisywany przez parametr struktury realizowanych świadczeń

1.Odsetek wybranych świadczeń opieki zdrowotnej o charakterze jednodniowym w trybie planowym.

 

Definicja: Odsetek świadczeń opieki zdrowotnej realizowanych w trybie hospitalizacji

planowej, których charakter wskazuje na możliwość realizacji w trybie jednodniowym, dla wybranych zabiegów.

 

Dyskusja

Odsetek świadczeń w trybie jednodniowym to dobry wskaźnik jakości, promujący wykonywanie zabiegów z jak najkrótszym pobytem w szpitalu. Wydaje się, że autorzy projektu mają myśli procedury zabiegowe, zarówno diagnostyczne (np. endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego) oraz zabiegowe (np. planowa cholecystektoma laparoskopowa) ale z treści definicji napisano odwrotnie. Zamiast odsetka zabiegów wykonywanych w trybie jednodniowym i z punktu widzenia medycznego – odpowiednich wpisano odsetek dotyczący liczby hospitalizacji planowej (jakiej – do zabiegu? Czy w tym mieszczą się wszystkie hospitalizacje planowe?) których charakter (chodzi o wytyczne EBM oraz stan pacjenta) wskazuje na możliwość realizacji w trybie jednodniowym. A co z wybranymi zabiegami w trybie ostrym, które mogą być wykonywane w trybie jednodniowym (np. małoinwazyjna appendektomia). Tym niemniej, wydaje się, że intencje autorów projektu są słuszne i zmierzają do promowania trybu jednodniowego. Niestety zdecydowano się na wskaźnik negatywny, pomimo, że w nazwie jest pozytywny.

 

Propozycja

Modyfikacja na odsetek wybranych świadczeń opieki zdrowotnej o charakterze jednodniowym u danego świadczeniodawcy (pod warunkiem stymulującego finansowania przez płatnika, a nie np. wyznaczania minimum długości pobytu.). Docelowy wskaźnik wynikowy: wynik leczenia w trybie jednodniowym w porównaniu z hospitalizacją dla wybranych procedur zabiegowych. (parametry do doprecyzowania)

 

2. Struktura hospitalizacji, w ramach której są udzielane zabiegi z zakresu leczenia szpitalnego.

Definicja Struktura świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu leczenia szpitalnego, w

ramach której są udzielane zabiegi u danego świadczeniodawcy.

 

Dyskusja

Najprawdopodobniej autorzy projektu mają na myśli medycynę zabiegową, np. liczba hospitalizacji na oddziale chirurgicznym, w trakcie których wykonano zabieg chirurgiczny (na bloku operacyjnym). Mamy bowiem w Polsce dość przedawnione zjawisko tzw. hospitalizacji zachowawczych na oddziałach chirurgicznych oraz hospitalizacji diagnostycznych na oddziałach internistycznych. Za tym idzie wykorzystanie zasobów bloku operacyjnego, które dość łatwo mierzyć, tak, jak inne parametry jakościowe bloku operacyjnego, o czym brak w niniejszym projekcie. Możliwe, że autorzy projektu pomyśleli o promowaniu tworzenia oddziałów wieloprofilowych (medyczno-chirurgicznych), choć z treści tego parametru to jasno nie wynika. Pamiętać należy, że na oddziałach chirurgicznych pacjenci nie są operowani. Operacje są oczywiście na bloku operacyjnym, z którego korzystają różne specjalności zabiegowe. To, gdzie pacjent trafia po operacji zależy przede wszystkim od jego stanu klinicznego oraz wymaganego tym stanem stopnia natężenia opieki lekarsko-pielęgniarskiej. Jest powszechną u nas praktyką, że pacjent w stanie krytycznym po operacji powinien trafić na oddział o najwyższym stopniu natężenia, czyli na OIT. To oddział z definicji wielodyscyplinarny, gdyż leczy się tam pacjentów zarówno po operacjach, jaki z innych powodów. Podobną koncepcję, oddziału wielodyscyplinarnego o niższym od AIT poziomie idąc z duchem postępu w organizacji szpital ogólnych należy przygotować do wdrożenia w Polsce. Stwórzmy zatem wieloprofilowe oddziały terapii progresywnej, ostrej i podostrej, a szpitale, które takie oddziały stworzą nagradzajmy poprzez wpisanie do projektu wskaźników promujące to kosztowo-efektywne i bardzo przyjazne dla pacjentów rozwiązanie (mniej przenosin z oddziału na oddział). W tym miejscu nie sposób nie wspomnieć o modelu lekarzy hospitalistów, który w wielu krajach, szczególnie anglojęzycznych zrewolucjonizował wręcz organizacje pracy szpitala. Ten model to nic innego, jak wzmocnienie pozycji lekarza prowadzącego, odejście od przestarzałego modelu ordynatorskiego oraz umożliwienie lekarzom specjalności chirurgicznych wykonywania większej liczby operacji, a lekarzom proceduralistom (np. gastroenterologia) – większej liczby procedur (np. endoskopia). I właśnie w tych kluczowych kwestiach powinniśmy wprowadzić wskaźniki jakościowe o charakterze pozytywnym.

Propozycja

Zmiana wskaźnika na liczbę zabiegów operacyjnych przypadających na liczbę przyjęć do oddziału chirurgicznego oraz liczbę operacji na bloku operacyjnym w rozbiciu na rodzaje anestezji. Docelowy wskaźnik wynikowy: wyniki leczenia operacyjnego definiowane parametrami skuteczności oraz powikłań, prowadzenie szpitalnych oddziałów wieloprofilowych wg. stopnia natężenia opieki (w wybranych obszarach: specjalności internistyczne oraz chirurgiczne), posiadanie lekarzy hospitalistów, jako podstawowych lekarzy prowadzących pacjentów medyczno-chirurgicznych w szpitalu (do dalszego rozwinięcia, w kilka punktów)

5.Odsetek radioterapii udzielanej w trybie ambulatoryjnym.

Definicja: Odsetek leczenia ambulatoryjnego w ramach radioterapii określa udział w

strukturze radioterapii udzielanej w trybie ambulatoryjnym w stosunku do pozostałych trybów jej udzielania.

Dyskusja

Zgodnie z danymi literatury międzynarodowej, obecnie większość zabiegów radioterapii wykonywanych jest w trybie ambulatoryjnym, tak więc jest to standard, a nie wyznacznik jakości.

Propozycja: można tymczasowo pozostawić ten wskaźnik. Docelowy wskaźnik wynikowy: przeżywalność 1-5 letnia pacjentów leczonych radioterapią (podgrupy)

5.Odsetek podania chemioterapii udzielanej w trybie ambulatoryjnym.

Definicja: Odsetek leczenia ambulatoryjnego w ramach chemioterapii określa udział w strukturze chemioterapii – podania chemioterapii udzielanej w trybie

ambulatoryjnym w stosunku do pozostałych trybów jej udzielania.

 

Dyskusja

Chemioterapia jest coraz częściej podawana w trybie ambulatoryjnym, aczkolwiek pierwszy cykl zwykle rozpoczyna się w warunkach szpitalnych. Dane z literatury międzynarodowej wskazują, że niemal 60% wszystkich wlewów dożylnych chemioterapeutycznych jest podawanych w warunkach ambulatoryjnych. Należy wspomnieć, że nie wszystkie chemioterapeutyki wymagają podania dożylnego. Autorzy projektu zapewne mają na myśli terapię dożylną. Promowanie chemioterapii, a także podawania leków biologicznych w warunkach ambulatoryjnych jest uzasadnione, ale najbezpieczniej, aby w tej samej organizacji była dostępna opieka szpitalna albo przynajmniej placówka ambulatoryjna miała jasno określone zasady współpracy ze szpitalem referencyjnym. W dużych ośrodkach onkologicznych, często zdarza się, że pierwszy cykl chemioterapii jest podawany dla pacjentów przyjezdnych, którzy w części przypadków będą kontynuować leczenie w ośrodku ambulatoryjnym bliżej swojego miejsca zamieszkania. Taka sytuacja może obniżać wskaźnik liczby chemioterapii ambulatoryjnych w dużych ośrodkach referencyjnych, jeśliby zastosować proponowany wskaźnik w obecnym kształcie.  Rozwiązaniem optymalnym są organizacje koordynowanej ochrony zdrowia.

Propozycja

Odsetek podań dożylnych leków chemioterapeutycznych w warunkach ambulatoryjnych w stosunku do wszystkich podań, w podmiocie leczniczym i podmiotach współpracujących w ramach umowy lub innej formy zabezpieczającej ciągłość leczenia danej choroby. Docelowy wskaźnik wynikowy: przeżywalność oraz jakość życia (QYALY) u pacjentów leczonych chemioterapią dożylną (do doprecyzowania)

6.Odsetek teleporad lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w ogólnej liczbie

porad lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Definicja: Odsetek teleporad lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w ogólnej liczbie porad danego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej

Dyskusja.

Podstawowa opieka zdrowotna jest finansowana per capita, a liczba porad lekarza POZ, niezależnie od ich formy POZ nie ma wiele wspólnego z jakością opieki, ani jej wynikami. Pacjenci w różnym wieku preferują różne formy interakcji z lekarzem, np. młodzi wolą teleporady, a seniorzy – wizyty stacjonarne.  Różne sytuacje (epidemiologiczne, klimatyczne) powodują zmienność preferencji pacjentów, a także zmienność oceny, jaka forma wizyty jest najlepsza. Nie wiadomo, czy intencją autorów tego parametru jest ograniczenie, czy promowanie proporcji teleporad w POZ.  promowanie powstawania przyszpitalnych POZ, co mogłoby być korzystne z punktu widzenia koordynacji. Jednakże bez mechanizmów opieki koordynowanej opartej na wartości, realizowanej przez organizacje (konsorcja) KOZ z udziałem podmiotów lecznictwa zamkniętego i ambulatoryjnego sama domniemana promocja przyszpitalnych POZ jest niewystarczająca i mało ma wspólnego z jakością. W polskim systemie ochrony zdrowia nie udało się jeszcze urzeczywistnić istoty finansowania per capita, jaką jest utrzymywanie pacjentów w jak najlepszym zdrowiu. Wtedy forma wizyty lekarskiej odchodzi na dalszy plan. Niestety autorzy projektu nie poszli w tym, jakże istotnym dla pacjentów i całego społeczeństwa kierunku.

 

Propozycja

Liczba dostępnych form komunikacji pacjenta z lekarzem POZ (wizyta stacjonarna, wizyta video, wizyta telefoniczna, wizyta domowa, aplikacja), z ew. bonusem jakościowym za możliwość kontaktu z lekarzem POZ „poza godzinami”. Docelowe wskaźniki wynikowe: odsetek pacjentów pozostających w zdrowiu jakościowym (QUALY), liczba hospitalizacji możliwych do uniknięcia, odsetek pacjentów ze wskazaniem, którzy mieli wykonane określone badania profilaktyczne (np. mammografia u pacjentów pod opieką organizacji KOZ), liczba antybiotyków przepisanych na 1000 pacjentów objętych opieką

 

7.Odsetek porad, na których wystawiono recepty w ogólnej liczbie porad w

ramach podstawowej opieki zdrowotnej.

 

Definicja: Odsetek porad lekarza podstawowej opieki zdrowotnej i pielęgniarki

podstawowej opieki zdrowotnej, na których wystawiono recepty, w ogólnej

liczbie porad tego lekarza i pielęgniarki.

 

Dyskusja

Naczelnym zadaniem podstawowej ochrony zdrowia jest utrzymywanie pacjentów w jak najlepszym zdrowiu. Liczba wypisywanych recept niekoniecznie jest dobrym miernikiem skutecznego wykonywania tego zadania. Co więcej, wśród wskaźników jakości POZ OECD jest liczba wypisywanych antybiotyków w praktykach POZ. Wskaźnik ten w odniesieniu do naszego kraju jest niekorzystny, tj, wypisywanych jest zbyt wiele recept na antybiotyki.  Idąc przypuszczalnym tokiem rozumowania autorów projektu, lekarz POZ wypisujący mniej antybiotyków będzie miał niższy wskaźnik recept. Warto dodać, że u osób starczych mamy często do czynienia z polipragmazją, czyli nadmierną liczbą leków. Dlatego też wskaźnik w powyższym kształcie może nawet promować niższą jakość ochrony zdrowia, zamiast oczekiwanej wyższej.

 

Propozycja

Zastąpienie tego wskaźnika innymi dotyczącymi jakości opieki podstawowej, np. wskaźnikami stosowanymi przez OECD, co będzie miało dodatkowy walor benchmarkingu międzynarodowego. Docelowe wskaźniki wynikowe: odsetek pacjentów pozostających w zdrowiu jakościowym (QUALY), liczba hospitalizacji możliwych do uniknięcia, odsetek pacjentów ze wskazaniem, którzy mieli wykonane określone badania profilaktyczne (np. mammografia u pacjentów pod opieką organizacji KOZ), liczba antybiotyków przepisanych na 1000 pacjentów objętych opieką

 

8.Odsetek porad domowych lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w ogólnej liczbie porad lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

 

Definicja Odsetek porad udzielonych w warunkach domowych w ogólnej liczbie porad danego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Dyskusja

Podstawowa opieka zdrowotna jest finansowana per capita, a forma porad lekarza POZ, nie ma wiele wspólnego z jakością opieki ani jej wynikami. Pacjenci w różnym wieku preferują różne formy interakcji z lekarzem, np. młodzi wolą teleporady, a seniorzy – wizyty stacjonarne, są także sytuacje kliniczne lub socjalne, w których wizyta domowa lekarza może być korzystna.   Różne sytuacje (epidemiologiczne, klimatyczne) powodują zmienność preferencji pacjentów, a także zmienność oceny, jaka forma wizyty jest najlepsza. Nie wiadomo, czy intencją autorów tego parametru jest ograniczenie, czy promowanie proporcji wizyt domowych przez lekarzy POZ. Warto podkreślić, że wizyty domowe są domeną pielęgniarek POZ, a nie lekarzy, o czym najwyraźniej zapominano.  W polskim systemie ochrony zdrowia nie udało się jeszcze urzeczywistnić istoty finansowania per capita, jaką jest utrzymywanie pacjentów w jak najlepszym zdrowiu. Wtedy forma wizyty lekarskiej odchodzi na dalszy plan. Niestety autorzy projektu nie poszli w tym, jakże istotnym dla pacjentów i całego społeczeństwa kierunku. Nie wzięli także pod uwagę kryteriów jakości podstawowej opieki wg. OECD, ani też podstawowych zasad wartości POZ wg. WHO

Propozycja

Liczba dostępnych rodzajów wizyt w praktyce POZ (wizyta stacjonarna, wizyta video, wizyta telefoniczna, wizyta domowa, aplikacja), z ew. bonusem jakościowym za możliwość kontaktu z lekarzem lub pielęgniarką POZ „poza godzinami”. Docelowe wskaźniki wynikowe: odsetek pacjentów pozostających w zdrowiu jakościowym (QUALY), liczba hospitalizacji możliwych do uniknięcia, odsetek pacjentów ze wskazaniem, którzy mieli wykonane określone badania profilaktyczne (np. mammografia u pacjentów pod opieką organizacji KOZ), liczba antybiotyków przepisanych na 1000 pacjentów objętych opieką

9.Struktura świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w poradniach w

ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.

 

Definicja: Odsetek świadczeń opieki zdrowotnej w ogólnej liczbie tych świadczeń, co do których świadczeniodawca przekazał Narodowemu Funduszowi Zdrowia dane wskazujące na realizację świadczenia opieki zdrowotnej w poradniach w ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.

 

Dyskusja

Autorom projektu, po raz kolejny chodzi o promowanie opieki ambulatoryjnej kosztem opieki szpitalnej, czyli tzw. odwrócenia piramidy świadczeń. Ponieważ nie określono rodzaju świadczeniodawcy można przypuszczać, że podmioty lecznictwa ambulatoryjnego będą miały wysoki wskaźnik, a szpitale niższy, szczególnie mniejsze szpitale pozbawione poradni AOS.

Propozycja

Zmiana wskaźnika na liczbę porad ambulatoryjnych w poradniach przyszpitalnych w stosunku do liczby hospitalizacji pod warunkiem zakontraktowania jednoimiennych poradni AOS w NFZ. Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek populacji będący pod opieką organizacji koordynowanej ochrony zdrowia, nie wymagający hospitalizacji, skorelowany o wskaźniki demograficzne.

10.Odsetek teleporad w ogólnej liczbie porad w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej.

 

Definicja Odsetek świadczeń opieki zdrowotnej, co do których świadczeniodawca przekazał Narodowemu Funduszowi Zdrowia do rozliczenia dane wskazujące na teleporadę w ogólnej liczbie świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej.

 

Dyskusja

Polscy pacjenci odbywają więcej wizyt o lekarzy specjalistów w AOS, niż w wielu krajach wysokorozwiniętych. Pacjenci w różnym wieku preferują różne formy interakcji z lekarzem, np. młodzi wolą teleporady, a seniorzy – wizyty stacjonarne.  Różne sytuacje (epidemiologiczne, klimatyczne) powodują zmienność preferencji pacjentów, a także zmienność oceny, jaka forma wizyty jest najlepsza. Finansowanie AOS ma miejsce w modelu fee-for-service i bez limitu, co z zasady sprzyja zwiększaniu liczby wizyt. Analiza literatury międzynarodowej wykazuje, że odsetek porad telemedycznych w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej jest dyskusyjnym wskaźnikiem jakości opieki.

Propozycja

Parametr do dalszej dyskusji i badań. Docelowy wskaźnik wynikowy: odsetek pacjentów pozostających w zdrowiu jakościowym (QUALY), liczba hospitalizacji możliwych do uniknięcia

 

UWAGA

Stanowisko Polskiej Federacji Szpitali (PFSz) wobec projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wskaźników jakości z dnia 02.08.2024

12.08.2024

Stron 30, liczba słów 8561